Opinie

Column: Beproefde waarheid

Galileo Galilei kon meepraten over mensen die wetenschappelijke bevindingen ontkennen. In zijn tijd waren dat andere wetenschappers en de Rooms-Katholieke Kerk. Met een Hollandse uitvinding, de telescoop, bestudeerde Galileo de hemellichamen. Hij vond dat de maan niet perfect rond was maar net als de aarde reliëf vertoonde. Zijn ontdekking dat er manen rond Jupiter cirkelden, zette de gevestigde theorie dat alles om de aarde (als middelpunt van het heelal) draaide op losse schroeven. De Inquisitie bemoeide zich ermee en Galileo kreeg een levenslange ‘lockdown’ in zijn eigen huis.

Jan-Hermen Dannenberg
11 May 2020 09:58Gewijzigd op 16 November 2020 19:12
„Het RIVM zit intussen met een onbekende hoeveelheid ingeslagen hydroxychloroquine.” Foto: Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. beeld ANP, Sem van der Wal
„Het RIVM zit intussen met een onbekende hoeveelheid ingeslagen hydroxychloroquine.” Foto: Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM. beeld ANP, Sem van der Wal

De nieuwsgierigheid van de mensheid bleek echter sterker dan het ontkennen van de feiten. Grote wetenschappers volgden en lieten zich leiden door nauwkeurig waarnemen, meten en conclusies trekken. Om vervolgens die conclusies weer te testen op hun houdbaarheid. Zonder die manier van wetenschap bedrijven zou onze huidige maatschappij ondenkbaar zijn.

Anders dan de mensen in Galileo’s tijd staart ons elke dag het bewijs in de ogen dat het door God gegeven logisch denkvermogen ons inzicht geeft in het ontstaan van ziekten en hoe die zijn te bestrijden.

Dus is het heel vreemd dat juist nu steeds meer wetenschappelijk verkregen feiten worden ontkend. Of het nu gaat om klimaatverandering, vaccinatie, effecten van 5G of de behandeling van het coronavirus, wetenschappelijke feiten worden (om verschillende redenen) aan de kant geschoven. De gevolgen hiervan zijn te ingrijpend om de discussie niet aan te gaan.

Neem het coronavirus. Het loslaten van een wetenschappelijke aanpak om een virusbesmetting te voorkomen of de gevolgen ervan te bestrijden, leidt tot kwakzalverij. Die twee werelden kwamen zichtbaar samen tijdens de persconferenties van de ”Corona Task Force” van het Witte Huis. Terwijl de immunoloog Antoni Fauci en de arts Deborah Birx alles uit de kast moesten halen om de Amerikanen te overtuigen van de feiten, ging president Trump allerlei onbewezen middeltjes aanprijzen. Zonder goed wetenschappelijk bewijs werd het antimalariamedicijn hydroxychloroquine geroemd als een veelbelovend middel.

Kort erna werden de resultaten bekend van een wetenschappelijke studie onder 368 coronapatiënten. Van de 97 patiënten die hydroxychloroquine innamen, overleden twee keer zoveel mensen als onder de 158 die het medicijn niet kregen. Niemand heeft het meer over hydroxychloroquine. Intussen zit het wetenschappelijk instituut RIVM met een onbekende hoeveelheid ingeslagen hydroxychloroquine.

Eenzelfde verhaal gaat op voor het toedienen van bizar hoge concentraties vitamine C. Om over het absurde idee van het injecteren van ontsmettingsmiddel of het inbrengen van uv-licht maar te zwijgen.

Het loslaten van wetenschappelijk verkregen bewijs heeft ook grote gevolgen voor de geopolitiek. Afgelopen week was er ineens de uitspraak van president Trump dat er „overtuigend bewijs” zou zijn dat het coronavirus uit een laboratorium in Wuhan zou komen. Wat het „overtuigende bewijs” was, mocht hij uiteraard niet vertellen. Onderzoekers over heel de wereld hebben echter de beschikking over wetenschappelijke gegevens waaruit het tegendeel blijkt. Het genetische materiaal (RNA) van het coronavirus is namelijk tot in detail bekend en functioneert als een vingerafdruk. Wetenschappers hebben tot nu toe het RNA van 2261 coronavirussen van verschillende plekken over heel de wereld in kaart gebracht. Op basis van RNA-verschillen tussen de virussen is met grote zekerheid te zeggen dat het virus niet voor het eerst in Wuhan is opgedoken maar daarvoor al moet hebben rondgewaard. Inmiddels staan de verhoudingen tussen China en de Verenigde Staten nog verder onder druk. Was dat misschien ook de bedoeling? Daar heb ik geen wetenschappelijk bewijs voor.

De wetenschappelijk beproefde manier om virussen te bestrijden, is een vaccin. En zolang er geen vaccin is tegen het coronavirus zijn we aangewezen op het identificeren van besmette mensen met een wetenschappelijk bewezen test. De overheid zou daarom volop moeten inzetten op het zo snel mogelijk realiseren van de infrastructuur om dat mogelijk te maken.

De auteur is moleculair bioloog.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer