Kabinet moet uitstellen donorwet op z’n minst overwegen
De regering regeert, de Kamer controleert, de oppositiepartijen voorop. Zo is het niet alleen in verkiezingstijd, maar ook in coronatijd. En dus stevende 50PLUS-Kamerlid Henk Krol tijdens het laatste Kamerdebat over de ontwikkelingen rond het coronavirus gedecideerd naar de microfoon met een vraag aan zorgminister Hugo de Jonge. Vergiste hij zich, of klopte zijn indruk dat de informatie- en voorlichtingscampagne over de nieuwe donorwet was stopgezet?
Nadat de bewindsman zich had laten bijpraten door zijn staf luidde het antwoord bevestigend. Inderdaad, de campagne staat tijdelijk ”on hold”. Of de donorwet nog op 1 juli ingaat, zoals gepland, wordt momenteel door het ministerie verkend.
Gek genoeg liet de Tweede Kamer het er in hetzelfde debat collectief bij zitten. Voor de hand liggende vragen, bijvoorbeeld over een datum waarop de uitkomst van de verkenning bekend is dan wel over de factoren die het ministerie bij de besluitvorming zoal meeneemt, werden niet gesteld. Het was de Eerste Kamer die dinsdag op initiatief van de SGP probeerde om via schriftelijke vragen alsnog enige richting aan de beraadslaging te geven. Het resultaat: een rustige, evenwichtige brief met een verzoek om opheldering.
Een Senaatsmeerderheid van acht oppositiefracties tekende mee én de ChristenUnie als enige regeringspartij. Dat maakt direct nieuwsgierig naar de vraag waarom de handtekeningen van VVD, CDA en D66 ontbreken. Vermoedelijk valt dit niet los te zien van de laatste van de reeks vragen uit de brief: Wat betekent de huidige situatie omtrent de coronacrisis voor de haalbaarheid van de invoeringsdatum van de nieuwe donorwet?
Gevoelig? Zeker, zo zullen de drie regeringspartijen redeneren. Deze woorden kunnen immers de suggestie wekken dat een meerderheid van de Senaat deze vraag voor zichzelf al bevestigend beantwoord heeft en voor uitstel is. Dat kan worden uitgelegd als een stevig politiek signaal richting D66, de initiatiefnemer van de wet: eventjes dimmen, graag.
Toch staat in dezen als het goed is niet de politieke gevoeligheid, maar de inhoud voorop. En die knelt. De doelstelling van het kabinet was immers alles op alles zetten om te voorkomen dat kwetsbare mensen de donorwet niet zouden begrijpen en buiten hun weten om onder de noemer ”geen bezwaar” geregistreerd zouden worden als orgaandonor. Is dat nog haalbaar nu de campagne noodgedwongen is opgeschort en alle aandacht op het ministerie van VWS door de coronacrisis wordt opgeëist?
Minister Van Rijn mag namens het kabinet gerust peentjes zweten om deze brief te voorzien van een antwoord dat overtuigt. Zorgvuldigheid voor alles was tot nu toe steeds de leidraad bij de behandeling van deze wet. Dat betekent op z’n minst dat de geplande invoeringsdatum van 1 juli als het goed is niet in beton is gegoten.
Uitstel dient één van de te overwogen opties te zijn.