„Alle ellende wordt veroorzaakt doordat we niet gewoon thuis kunnen blijven”, zei de Franse filosoof Blaise Pascal (1623-1662). Daar zit veel in, maar zodra mensen zich beknot voelen in hun bewegingsvrijheid, aangetast in hun autonomie, groeien weerstand, boosheid en agressie.

Zelf wond ik mij zaterdag op over een tendentieus artikel van historica Catharina Th. Bakker in de Trouwbijlage Letter&Geest. Tientallen anticoronavaccins zijn er in de maak. „Hopelijk wordt er snel massaal gevaccineerd.” Obstakel is, volgens de onderzoekster, de antivaccinatiebeweging in homeopathische, antroposofische én orthodox-protestantse kring. Er wordt lukraak wat uit een folder (2013) van de Nederlandse Patiënten Vereniging geplukt. Een eveneens uit zijn verband gerukte zin uit het RD suggereert dat het gevaar voor nieuwe uitbraken ligt in de Biblebelt met zijn lage vaccinatiegraad. Gegevens van bijna tien jaar terug. Het betoog lijkt op het verjagen van sprinkhanen en ganzen met gezwaai en gebrul.

Enkele intellectuelen uit het negentiende-eeuwse Reveil zouden de eerste bezwaarden tegen vaccinatie zijn. „Het spraakmakend gezelschap wist velen te overtuigen. Gevolg: regelmatige pokkenuitbraken in de Biblebelt.” Maar 200 jaar geleden was heel het land nog Biblebelt en de pokken hielden vooral huis in de grote steden! Trouwens, de laatste uitbraak was in Tilburg, in 1951. De stad ging onmiddellijk op slot. Chinese toestanden in gevaccineerd Brabant.

Waarom verzette de staatsman Groen van Prinsterer –aanhanger van het Reveil– zich fel tegen vaccinatie? Vanwege de overheidsdwang. Vandaag zou hij ageren tegen een verplichte corona-app. Dwang kan wegbereider zijn naar een dictatuur. Wellicht heeft Rutte dat goed begrepen met zijn intelligente lockdown: dwingen werkt averechts. Pappen en nathouden gaat beter. Maar slik als burger niet alles voor zoete koek. En pas op voor klok-en-klepelpraat.