Haast rond corona-app niet bevorderlijk voor draagvlak
Minutieus houdt het ministerie van VWS de burger op de hoogte van de voortgang van het op dinsdag 7 april door minister De Jonge gelanceerde plan: apps inzetten in de strijd tegen het coronavirus. Duidelijk is dat de bewindsman er geen gras over laat groeien. Haast lijkt geboden, de vonken spatten ervan af.
Zo verscheen er de zaterdag voor Pasen totaal onaangekondigd een tender op internet. Bedrijven werden aangemoedigd mee te doen met de aanbestedingsprocedure en hun concrete voorstel in te sturen. De Tweede Kamer was lichtelijk verrast: waren kabinet en volksvertegenwoordiging het al eens geworden over de voorwaarden waaraan de applicatie moest voldoen?
Deze week zal de Kamer De Jonges voorstellen kritisch tegen het licht houden. En waarschijnlijk in meerderheid eisen dat elk mogelijk risico op privacyschending straks is afgedekt. Dat is prima, alhoewel de burger best bereid lijkt op dat vlak enig risico te lopen. Als de eigen gezondheid in het geding is, al helemaal.
Een voorbeeld: om de toenemende druk op huisartsenposten en spoedeisende hulpen te verlichten, besloot minister Van Rijn dat beide cruciale huisartsgegevens van patiënten over bijvoorbeeld allergieën en medicatie makkelijker moeten kunnen raadplegen. Ruim acht miljoen Nederlanders die nog niet hebben aangegeven wie hun dossiers mogen inzien, krijgen gedurende de pandemie tijdelijk de status corona-opt in. Dokter, rondstruinen maar.
Diverse media spraken er schande van en de Partij voor de Dieren stelde schriftelijke vragen. Verder hoorde je er niet van.
Zet ook de Tweede Kamer het privacysein voorlopig op groen, dan lijkt de grootste risicofactor die De Jonge vervolgens nog in de weg kan zitten zijn eigen dadendrang te zijn. Waarom is dit proces, inclusief de publiekspresentatie van het afgelopen weekeinde, omgeven met zoveel haast? Veel van de programma’s die zaterdag en zondag werden getest vertonen mankementen. Dat is koren op de molen van alle critici, die De Jonges plannen nu al handenwrijvend toevoegen aan de lange rij van mislukte ict-projecten van de overheid.
Een traceerapp gedijt alleen in een context waarin helder is wie met het virus besmet is geweest. Maar dat hangt weer samen met de testcapaciteit en met de betrouwbaarheid van de testuitslag, die op zijn beurt weer samenhangt met de kwaliteit van de bemonstering. Het is geen geheim dat daarover bij artsen nu nog de nodige zorgen bestaan.
De Jonge doet er dan ook verstandig aan nog even open te laten welke plaats de app straks kan hebben in de exit-strategie uit de lockdownsituatie. En de testfase zo lang te laten duren als nodig is.
Software die schromelijk wordt overschat en schijnzekerheid in de hand werkt, is veel gevaarlijker dan een applicatie die ons wat privacy kost.