Fotograaf schiet quarantainefoto's
Zo rond maart schudden de fotografen hun wintervachten van zich af. Voorjaar! Tijd voor buitenfotografie. Maar buiten is deze maanden buiten de orde. Zeker als het gaat om het fotograferen van gezinnen. Dat vraagt om een glasheldere oplossing.
Het fotograferen van gezinnen doe ik het liefst buiten. De wintermaanden zijn daarvoor minder geschikt. De kou vraagt om dikke jassen, de natuur heeft zijn uitbundige kleurenjas juist uitgetrokken en het licht blijft omfloerst en somber. Maar vanaf maart kruipt alles weer uit zijn schulp. De fotograaf kan aan de slag; de agenda is goed gevuld. Op de foto met het gezin. Als herinnering, of als cadeau voor opa en oma.
Maar het coronavirus gooit roet in het eten. Gezinnen fotograferen als er maar drie mensen bij elkaar mogen komen, kan in de meeste gevallen nu eenmaal niet. Afspraken moeten dus verzet worden naar… later. Maar toch, zou het mogelijk zijn om het karakteristieke van een gezin vast te leggen – ook al zit het in de vensterbank opgehokt achter het glas?
Zijn de agenda’s normaal overladen met activiteiten als werk, sport, muziek en nog heel veel meer, nu zijn ze leeg en is een afspraak zo gemaakt. „Heb je nog kledingadviezen?” „Ik moet nog wel de ramen zemen hoor!” „O, kon ik nog maar even snel naar de kapper.”
Het communiceren door het raam gaat eigenlijk eenvoudig. Met dubbelglas ertussen valt de anderhalvemeter-eis weg en je kunt gemakkelijk aanwijzingen geven over de opstelling. Zouden kinderen dit twee maanden geleden ook interessant hebben gevonden? Of is het nu een aardige onderbreking van de sleur van het binnen zitten? Kende Bomans al niet dat opgepotte gevoel achter het raam?
Ik zit mij voor het vensterglas
onnoemlijk te vervelen.
Ik wou dat ik twee hondjes was,
dan kon ik samen spelen.
De kinderen doen allemaal enthousiast mee en begrijpen de bedoeling. Het lijkt zelfs of de gezinnen zich achter het glas in de thuissituatie meer op hun gemak voelen. Het ongemakkelijke van een fotoshoot is niet of nauwelijks merkbaar. Aline den Hollander vraagt of ik ook een foto van haar zieke vader wil maken. Nu, met het raam veilig tussen ons in is dat geen probleem.
Ik ben onder de indruk. Een gezin met jonge kinderen de hele dag binnenhouden, helpen bij het schoolwerk, voor het eten zorgen, het gezellig zien te houden, de taken verdelen, boodschappen doen – maar niet met elkaar, buiten spelen – of toch maar niet, en natuurlijk de onzekerheid of het griepje een gewoon griepje is of niet.
De animo blijkt groter te zijn dan gedacht. Na het fotograferen van de eerste gezinnen krijg ik verzoeken van verschillende andere gezinnen in mijn woonplaats Krimpen aan den IJssel. Maar ook uit andere plaatsen komen verzoeken, zelfs van de Veluwe en uit Twente. Of ik een hele straat wil fotograferen. En: „Kom hier de mensen uit ons verpleeghuis fotograferen. Dat vinden ze leuk!”
Het idee van binnen moeten blijven, lijkt me zo voldoende vastgelegd. Als we straks weer met z’n allen naar buiten mogen, fotografeer ik graag al die gezinnen nóg een keer. Maar dan met alleen het glas van mijn lens ertussen.
Jan Verburg is fotograaf in Krimpen aan den IJssel.