Breed Europees antwoord op religieus analfabetisme
Er is steeds minder kennis van religie. De Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) werkt in Europees verband aan een religieuze infrastructuur, die kennis over godsdienst ontsluit: ”Resilience”. Het motto: ”Kennis bouwen, wetenschap dienen”.
Het woord Resilience is opgebouwd uit een aantal (hoofd)letters uit de volgende begrippen: REligious Studies Infrastructure: tooLs, Innovation, Experts, conNections and Centres in Europe.
„Vat het maar samen met de term veerkracht”, zegt woordvoerder prof. dr. H. J. Selderhuis, hoogleraar kerkgeschiedenis aan de TUA. „De bedoeling is om alle mogelijke onderwerpen die met religie te maken hebben digitaal te ontsluiten.”
Onkunde
De reden van het project is het toenemend religieus analfabetisme, zegt prof. Selderhuis. „Het gaat vaak om de gewone dingen in het alledaagse leven die met religie te maken hebben en die misverstanden kunnen oproepen. Neem een lopende tentoonstelling over doopvonten in de Dom van Maagdenburg. Daar zijn gidsen werkzaam die voor een groot deel afkomstig zijn uit de voormalige DDR en meestal geen kennis van religie hebben. Maar neem ook de gezondheidszorg in deze tijd van coronacrisis: Hoe ga je met moslims om en wat doe je als je een boeddhist moet verplegen?”
Het project wordt voor vier jaar gesubsidieerd vanuit de Europese Unie, zoals dat ook het geval is met de European Academy of Religion, waarvan prof. Selderhuis voorzitter is. In het inmiddels tweede jaar van het project gaat Resilience zich nu richten op het verwerven van politieke steun. Als die steun verworven is –via het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap– gaat de TUA ook andere onderwijsinstellingen in Nederland erbij betrekken.
De TUA is momenteel de enige Nederlandse onderwijsstelling die betrokken is bij Resilience, die voortgekomen is uit het concept van Refo500. De TUA participeert in dit project samen met universiteiten in onder meer Leuven, Bologna, Tirana, Warschau en Sophia. Vanwege de ontsluiting van Joodse collecties doet ook de Israëlitische universiteit Bar Ilan in Ramat Gan mee.
De Theologische Universiteit Apeldoorn werkt samen met rooms-katholieke, islamitische en seculiere universiteiten. Levert dat geen probleem op voor de achterban?
„Resilience is geen kerkelijk, oecumenisch of interconfessioneel project, maar zuiver een dienstencentrum voor onderzoek. De vraag naar religie wordt in de samenleving steeds groter. Daarom is brede samenwerking zo hard nodig. Dat geldt bijvoorbeeld voor de kennis van islam en jodendom. Goede kennis van de islam voorkomt populisme en kennis van joodse bronnen is van groot belang met het oog op het groeiend antisemitisme.
Maar ook omgekeerd is het belangrijk dat aanhangers van niet-christelijke religies betrouwbare kennis krijgen over het christendom. En dan is het mooi dat we vanuit Apeldoorn onze eigen geschiedenis van het calvinisme kunnen inbrengen. Het project ligt bovendien in het verlengde van de Apeldoornse predikantenopleiding. We brengen daar de inhoud van de gereformeerde theologie naar een breed publiek; nu doen we dat met religie in het algemeen.”
