Protestants Castricum richt zorg op ouderen
De protestantse gemeente in het Noord-Hollandse Castricum heeft in februari de Maranathakerk verkocht. De gemeente, die nu samenkomt in de Dorpskerk, is vergrijsd. De gemiddelde leeftijd ligt tussen de 65-70 jaar. Hoe houdt een gemeente dat vol?
De achthoekige Maranathakerk in Castricum staat leeg, op zo’n twintig stoelen na die nog in de kerkzaal zijn opgestapeld. Bovenop het dak staat het hugenotenkruis, maar niet lang meer. Het kruis gaat naar de Dorpskerk, waar het een plaats krijgt bij de uitgang van de kerk naar de begraafplaats. Zo houden de kerkgangers een eigen herinnering aan de Maranathakerk.
De eeuwenoude Dorpskerk heeft een renovatie ondergaan. Als je door de hoofdingang naar binnen loopt, kom je eerst in de ontmoetingsruimte met groepjes stoelen en tafeltjes. Daarachter ligt de kerkzaal. En daar weer achter bevindt zich het koor, met een vleugel en een kabinetorgel – in 1740 gebouwd door Christiaan Müller.
Respect
De kerkzaal telt ongeveer 160 zitplaatsen, zegt Frans van Meggelen, voorzitter van het college van kerkrentmeesters van de protestantse gemeente. „Dat is genoeg voor de zondagse erediensten. Dan zijn er gemiddeld 100 tot 150 kerkgangers.”
Van Meggelen karakteriseert de gemeente als vrijzinnig. „Het gaat om Jezus Christus, maar daar zijn verschillende gedachten over. Er is echter respect voor elkaar. Men komt naar de kerk om geestelijk gevoed te worden.”
In de stiltehoek, rechts achterin, staan de kaarsjes die de kerkgangers ’s zondags voor de dienst kunnen aansteken. Daar ligt ook een gedachtenisboek met de namen en foto’s van leden die zijn overleden. Op de tafel staat een schaal in de vorm van een boot, met daarin stenen met de namen van leden die dit jaar zijn overleden. Er liggen vijf stenen. Maar inmiddels zijn alweer drie andere leden overleden. Per jaar overlijden er 35 tot 40 leden.
Financiële draagkracht
Van Meggelen laat cijfers zien. Vijf jaar geleden, op 1 januari 2015, waren er ongeveer 1400 mensen geregistreerd (leden, doopleden en overigen). Begin dit jaar waren dat er ruim 1100. Het aantal belijdende leden daalde in die tijd van 675 naar 518. De kerkrentmeester schat de gemiddelde leeftijd van de kerkgangers op 65 tot 70 jaar.
„Met het aantal oudere leden dat sterft, daalt ook de financiële draagkracht van de gemeente. Er zijn ouderen die 1000 euro per jaar doneren aan de kerk. Jongeren geven veel minder, gewoonlijk niet meer dan 50 euro per jaar.”
Maar, wáren die jongeren er maar. Vorig jaar Pasen werd er voor het laatst een kind gedoopt. „Er komen nauwelijks jongeren in de kerk. Er zijn twee gezinnen met jonge kinderen. Als er tijdens een kinderdienst zeven kinderen aanwezig zijn, is dat veel.”
Jonge gezinnen
Van Meggelen hoopt dat het aantal kerkgangers toeneemt, maar hij heeft er wel zijn twijfels over. „We hadden een predikant voor een tijdelijke functie aangesteld. Het was haar missie om jongeren naar de kerk te krijgen. Dat is haar en ons helaas niet gelukt. Het dorp Castricum vergrijst. Jongeren zijn weggetrokken. Misschien komen er nog eens jonge gezinnen vanuit Amsterdam hierheen, nu daar de woningnood zo hoog is, maar het is de vraag of er onder hen kerkelijke mensen zijn.”
Nu richt de gemeente de zorg op de ouderen. Van Meggelen: „Door de verkoop van de Maranathakerk kunnen we een kerkelijk werker voor de ouderenzorg betalen. Ouderen hebben in het verleden kromgelegen voor de kerk. Zij hebben recht op goede pastorale zorg.”
Van kerk tot Suprême College
De gereformeerde kerk in Castricum werd in 1931 geïnstitueerd vanuit de gereformeerde kerk te Beverwijk. Vanaf 1950 steeg het ledental sterk. Daarom werd in 1955 de nieuwe Maranathakerk in gebruik genomen. De achthoekige kerk moest in 1978 worden uitgebreid. Sedertdien zette de daling van het ledental in. In 2006 is de gereformeerde kerk met de hervormde gemeente gefuseerd tot de protestantse gemeente Castricum. Op 30 december 2018 werd de laatste dienst in de Maranathakerk gehouden. De kerk is inmiddels verkocht aan de gemeente Castricum. Later dit jaar beginnen het Jac. P. Thijsse College en het Bonhoeffercollege in de voormalige Maranathakerk samen een Suprême College voor hoogbegaafden.