De Italiaanse regio Lombardije is zwaar getroffen door het coronavirus. Het sterftecijfer ligt daar op ruim 12 procent (heel Italië: 10 procent). Dat betekent dat 12 van de 100 patiënten waarbij Covid-19 is vastgesteld aan het virus sterven. Dat cijfer contrasteert sterk met de rest van de wereld. Zo komt het cijfer in Spanje uit op 5,4 procent, in China en in Nederland rond de 3,5 procent. Het cijfer in Duitsland staat nota bene onder een half procent.

Het hoge cijfer zou te maken hebben met het feit dat er in Italië relatief veel ouderen leven, en die categorie een grotere kans heeft om aan corona te bezwijken. Volgens cijfers van Eurostat is 35 procent van de Italiaanse bevolking ouder dan 65 jaar. Dat is 4 procent boven het gemiddelde in de Europese Unie. Maar daarmee wordt het fenomeen niet verklaard, want ook in Duitsland is 33 procent ouder dan 65 jaar.

Generaties

Een factor die mogelijk wel invloed heeft, is dat in Italië de generaties meer met elkaar samenleven. Twintig procent van de Italiaanse bevolking tussen de 30 en 50 jaar woont met de ouders samen. In Nederland en andere landen ligt dat percentage op 5. Omdat Italiaanse families met meerdere generaties bij elkaar wonen, zouden ouderen daardoor sneller besmet raken dan in bijvoorbeeld Nederland.

„In Italië is het gebruikelijk dat kinderen, ouders en grootouders bij elkaar wonen”, zei een sociologe afgelopen week op de Nederlandse televisie. „Het is de culturele norm om veel samen te eten en samen te zijn.” Toch ligt ook dit iets genuanceerder. In het tamelijk traditionele Zuid-Italië klopt het gedeeltelijk wel, maar in Noord-Italië is het niet de norm.

Wat tegenwoordig juist veel voorkomt, is dat de familie de zorg voor hun alleenstaande grootouder(s) uitbesteedt aan een verzorgster die vaak inwoont. Er zijn volgens de Italiaanse sociale verzekeringsbank 1,7 miljoen van zulke private hulpen, meestal van buitenlandse afkomst.

Weinig tests

Een verklarende factor voor het hoge sterftepercentage is ook het feit dat Italië relatief weinig virustests uitvoert – eigenlijk alleen bij degenen die de symptomen van de ziekte vertonen. Omdat landen verschillende praktijken hebben op dit gebied, is het lastig vergelijken.

Het betekent dat er in Italië nog veel meer gevallen van corona zijn, wat het sterftepercentage drukt. In Vo’Euganeo, een gemeente van ongeveer 2800 inwoners in Veneto, is eind februari de gehele bevolking getest. Daaruit bleek dat 2,5 procent van de bevolking positief was.

„In Vo’Euganeo is voor de eerste keer ter wereld een epidemiologisch onderzoek gedaan onder de gehele bevolking”, zei viroloog Andrea Crisanti tegen Corriere della Sera deze week. Het liet onder meer zien dat het percentage mensen dat besmet was zonder dat zij coronasymptomen vertoonden heel hoog is. Volgens hem lijden in Lombardije dan ook geen 32.000 mensen aan corona, maar ten minste 250.000. En in heel Italië lopen waarschijnlijk bijna een half miljoen mensen met het virus rond.