Stamoudsten nodigen Afghaanse ex-koning uit
Enkele honderden vooraanstaande leiders van gemeenschappen uit het zuiden van Afghanistan hebben zaterdag de Afghaanse ex-koning Zahir Shah uitgenodigd naar de oude koningsstad Kandahar te komen als de ontvangst in de hoofdstad Kabul eind deze week te kil is.
De stamoudsten zeggen in een slotverklaring van een traditionele bijeenkomst, de jirga, dat in Kandahar iedereen „volledige en vrije toegang tot de vader van de natie” zal krijgen. Zij reageren daarmee op berichten dat Zahir Shah door de interim-bestuurders in Kabul nadrukkelijk een politiek rol wordt ontzegd.
Eerder werd aangekondigd dat de 87-jarige ex-koning tussen 20 en 23 maart vanuit Rome naar Kabul zou vliegen. Publiekelijk is er echter weinig bekendgemaakt en het blijft onzeker of hij inderdaad naar Kabul komt. Aanhangers van Zahir Shah hebben laten doorschemeren dat de interim-regering in Kabul nogal koel tegenover zijn komst staat. Zo zou zijn gezegd dat hij zich niet met de politiek mag bemoeien en zou zijn gevolg niet groot mogen zijn. Royalisten interpreteren dit als een verbod op het ontvangen van aanhangers en een vernedering.
De stamoudsten noemen de voorwaarden „ondemocratisch en onaanvaardbaar.” Zij waarschuwen de interim-regering voor „een extreem krachtige reactie en oppositie.” Op de jirga waren ongeveer 300 leiders uit de zeven zuidwestelijke provincies van Afghanistan verzameld.
De terugkeer van de laatste monarch uit de Durrani-dynastie maakt deel uit van de overeenkomst over de toekomstige staatsstructuur van Afghanistan, die in december in het Duitse Königswinter werd gesloten. De overeenkomst voorzag in de vorming van een interim-regering na de val van de Taliban. De ex-koning zou aanstaande juni een ”loya jirga” bijeenroepen, een nationale vergadering van Afghaanse leiders, waarop een overgangsregering moet worden gekozen die het land anderhalf jaar moet besturen totdat er verkiezingen worden gehouden.
De zuidelijke regionale leiders wijzen erop dat de ex-koning in de overeenkomst expliciet een politieke rol is toegezegd en dat hij die ook moet kunnen waarmaken. „Als de berichten waar zijn dat er is gezegd dat hij niet politiek actief mag zijn, komen er moeilijkheden”, aldus Yusuf Pashtun, een naaste medewerker van de provinciale gouverneur van Kandahar, Gul Agha.
Zahir Shah zei in Rome in een commentaar op het bericht dat hij niet verwacht dat de interim-regering van premier Hamid Karzai zijn activiteiten wil beperken. Zahir Shah wees erop dat Karzai net als hijzelf een Pashtun is en dat er een familierelatie tussen hen bestaat. De ex-koning zei geen contact te hebben gehad met de stamoudsten in Kandahar.