”Laatste farao” Hosni Mubarak schipperde tussen oorlog en vrede
Hij stond bekend als de ”laatste farao”, maar moest in 2011 als een van de eerste slachtoffers van de Arabische Lente het veld ruimen. De Egyptische oud-preisdent Hosni Mubarak (91) overleed maandag.
Mohammed Hosni Said Mubarak werd op 4 mei 1928 in het Noord-Egyptische plaatsje Kafr al-Masalha geboren. Hoewel hij arme ouders had, studeerde hij in 1949 af aan de militaire academie. Hij vervolgde zijn carrière in de luchtmacht, waar hij twee jaar op de Spitfire vloog. Later leerde hij in de toenmalige Sovjet-Unie bommenwerpers besturen.
Zijn ster rees snel, want na een periode hoofd van de militaire academie te zijn geweest, werd Mubarak in 1972 stafchef van de luchtmacht. Hij vestigde zijn naam echter definitief als onderminister van Defensie. In die hoedanigheid speelde hij een belangrijke rol bij het plannen van de verrassingsaanval op Israël tijdens de Jom Kippoeroorlog van 1973.
Autoritaire stijl
Egypte verloor die oorlog weliswaar, maar de verdiensten van Mubarak bleven niet onopgemerkt. President Anwar Sadat benoemde hem in 1975 tot vicepresident. Toen Sadat in 1981 werd doodgeschoten, volgde Mubarak hem op als staatshoofd.
Dat zou hij dertig jaar lang blijven. Het leverde hem de bijnaam ”laatste farao” op, niet alleen vanwege de lengte van zijn ambtsperiode, maar ook om zijn autoritaire stijl van regeren.
Mubarak speelde een ambivalente rol op het wereldtoneel. Hij had een opleiding in de Sovjet-Unie genoten en sprak Russisch. Maar hij spande zich ook in om goede relaties met het Westen aan te knopen. Regelmatig speelde hij een rol in het vredesoverleg tussen Israël en de Palestijnen.
Het leverde hem jarenlange economische en militaire steun van de Verenigde Staten op. Een aanzienlijk deel van die gelden verdween overigens in zijn eigen zak.
Gevangenisstraf
Het einde van Mubaraks carrière kwam in 2011, toen hij na massale protesten in Egypte moest aftreden, waarna de Moslimbroederschap kort aan de macht kwam. Hij stond vervolgens terecht wegens de dood van honderden demonstranten, maar werd uiteindelijk alleen wegens fraude veroordeeld tot een gevangenisstraf. In 2017 kwam hij vrij.
De laatste jaren van zijn leven kampte Mubarak met een zeer slechte gezondheid en onderging hij diverse operaties.
