Dat maakten de vakbondsvoormannen L. de Waal (FNV), D. Terpstra (CNV) en A. Verhoeven (MHP) dinsdag bekend tijdens een ludieke actie voor het SER-gebouw in Den Haag. Daar plakte het drietal met rood-witte linten de voordeur dicht en plaatste een bordje met het opschrift ”Overleg opgeschort”. De actie werd opgeluisterd door twee Haagse brandweerwagens die met loeiende sirenes het terrein kwamen oprijden. De brandweermannen assisteerden de vakbondsvoormannen bij het barricaderen van de deur. Vanuit het SER-gebouw werd aan het begin van de actie hierop boos gereageerd.

Op centraal niveau wordt ieder overleg voorlopig gestaakt. „We praten dus niet met het kabinet, niet met de werkgevers, niet met de SER en niet met de pensioenfondsen. Ook niet in commissieverband”, aldus De Waal. Het SER-gebouw was voor de actie gekozen omdat het voor de vakbonden het symbool vormt van de overlegeconomie. „Hier hebben we vergaderd tot we er suf van werden. En dat was goed. Maar nu er niet meer geluisterd wordt, houdt het op”, aldus De Waal. Hij was vol vertrouwen over de bereidheid tot acties bij zijn achterban. „Ik merk dat het in het land leeft, de stemming slaat om.”

Terpstra en Verhoeven reageerden instemmend op de woorden van de FNV-voorman. „Wij willen een samenleving met verantwoordelijkheid voor elkaar, niet eentje van zelfredzaamheid”, aldus Terpstra. Van de zijde van de coalitiepartijen in de Tweede Kamer verwacht hij geen steun. „Die vertonen papegaaiengedrag.” Verhoeven hoopt dat er „individuele kamerleden zijn die zich verstandiger opstellen.”

De voorzitters van de vakcentrales gaan zich nu voor 100 procent richten op de op stapel staande acties. Voor 20 september is een grote manifestatie in Rotterdam gepland, op Prinsjesdag komen de vakbonden bijeen in het Haagse Atrium. De slotmanifestatie is op 2 oktober op het Museumplein in Amsterdam.

Het aantal vormen van overleg dat de komende tijd wordt opgeschort, kan in de duizenden lopen. Niet alleen de medewerkers van de bonden stoppen er voorlopig mee, zij vragen ook hun kaderleden hetzelfde te doen.

Werkgeversorganisatie AWVN vindt het „jammer” dat het CAO-overleg nu stilligt. Maar daar kan zij zich nog iets bij voorstellen, omdat dossiers als prepensioen problemen opleveren. Zij ziet echter geen reden om ook het overleg binnen ondernemingen over bijvoorbeeld roosters en het ziekteverzuim te staken. VNO-NCW vindt de actie van de vakcentrales een hoog symbolisch gehalte hebben. „De afgelopen drie maanden hebben wij al nauwelijks iets vernomen van de vakbonden.”

Ook minister De Geus van Sociale Zaken noemt in een reactie de keus van de vakbeweging „jammer.” Volgens de CDA-bewindsman was de stap „niet nodig geweest.” De aankondiging over het staken van het overleg was precies op de eerste dag dat minister Remkes van Binnenlandse Zaken in onderhandeling ging met bonden over een nieuwe CAO voor zijn 120.000 rijksambtenaren. Volgens voorzitter E. Snoey van de Abvakabo FNV wordt ook dit overleg volgende week stilgelegd.

Volgens haar wordt alleen nog met werkgevers gesproken in noodgevallen. „Bij reorganisaties zullen wij wel meewerken aan een sociaal plan. Ook als werkgevers willen meewerken aan reparatie van kabinetsingrepen in onder meer VUT en prepensioen, willen bonden daarover praten.”

Dinsdag liep ook het overleg over een nieuwe CAO voor de Kamers van Koophandel vast. CNV Publieke Zaak heeft haar leden opgeroepen tot actie.

Voor vakbondsbestuurder L. Smits is de maat vol. „Wij zijn de afgelopen periode zoet gehouden met vage beloften”, vindt zij. De werkgever heeft niet gereageerd op een ultimatum van de bond dat 1 september afliep. Nu is het tijd voor actie, aldus Smits. Welke vorm die krijgt, bespreekt zij de komende tijd met haar leden. Met de werkgever viel volgens Smits niet te praten over een loonsverhoging en ook niet over een eenmalige uitkering.