Russen massaal de straat op tegen terreur
Honderdduizenden mensen zijn dinsdag in Rusland de straat opgegaan na het gijzelingsdrama in het Noord-Ossetische Beslan. Zij protesteerden tegen de terreur en rouwden om de slachtoffers. Ook betuigden zij hun steun aan president Poetin, die de afgelopen dagen kritiek moest incasseren over zijn aanpak van de crisis.
De regering had tot de bijeenkomsten opgeroepen, samen met lokale overheden en de officiële vakbonden. In het centrum van Moskou dromden zeker 100.000 personen samen. Zij droegen spandoeken met teksten die terrorisme veroordelden en opriepen tot strijd tegen terreur.
In zijn toespraak vergeleek burgemeester Loezjkov van Moskou de daders van het bloedbad met beesten. Andere sprekers prezen nadrukkelijk president Poetin als een van de weinige geschikte personen om het terrorisme aan te pakken. De krant Gazeta laakte de bijeenkomsten omdat die vooral als een solidariteitsverklaring voor Poetin zouden zijn bedoeld. Het was dinsdag de tweede en laatste dag van nationale rouw in Rusland wegens de zeker 335 doden, van wie minstens de helft kinderen.
Poetin, die niet aan de manifestaties deelnam, stelde dinsdag zijn voor vrijdag en zaterdag geplande bezoek aan Duitsland uit. Na het afgezegde bezoek aan Turkije is het de tweede reis van de president die in verband met het gijzelingsdrama in Beslan niet doorgaat.
De president verdedigde zich openlijk tegen de kritiek op zijn aanpak van de gijzeling van ruim duizend personen op een school in Beslan. „Niemand heeft het morele recht ons op te dragen met kindermoordenaars te praten”, zei hij op een bijeenkomst met buitenlandse journalisten en Rusland-kenners, waarvan de Britse krant The Guardian dinsdag verslag deed.
Volgens critici had de regering moeten onderhandelen met de terroristen, vermoedelijk opstandelingen uit de deelrepubliek Tsjetsjenië, om de kinderen vrij te krijgen. Met nauwelijks verholen sarcasme zei Poetin: „Waarom nodigen jullie Osama bin Laden niet uit in Brussel of op het Witte Huis? Ga met hem in overleg, vraag wat hij wil en geef het hem zodat hij jullie met rust laat.”Poetin gaf aan dat ook andere landen grenzen stellen in overleg met „schoften”, dus waarom zou Moskou dan wel met kindermoordenaars moeten praten, vroeg hij zich af.
De president sprak zich uit tegen een openbaar onderzoek naar de gijzeling. Er komt wel een intern onderzoek naar de tragedie in Noord-Ossetië, maar niet in het openbaar. Als het parlement een eigen onderzoek wil instellen, zal Poetin zich daar niet tegen verzetten. Hij waarschuwde wel dat het onderzoek „een politieke show” kan worden.
Volgens Poetin is er geen verband tussen het Russische beleid in Tsjetsjenië en de gebeurtenissen in Beslan. „Denk je eens in dat mensen die kinderen in de rug schieten ergens op onze planeet aan de macht komen. Dan heb je geen vragen meer over ons beleid in Tsjetsjenië”, aldus de president. Hij maakte duidelijk dat de Tsjetsjeense moslims met hulp van buitenlandse fundamentalisten naar onafhankelijkheid streven om het hele zuiden van Rusland te ondermijnen.
Volgens een woordvoerder van de Noord-Ossetische president was Poetin tijdens de gijzeling bereid de terroristen een vrijgeleide te geven. Het belang van de kinderen stond voor de president voorop, citeerde de Duitse krant Süddeutsche Zeitung de zegsman. De onderhandelingen met de gijzelnemers hadden vrijdag moeten beginnen. maar werden doorkruist door het geweld van de terroristen.