Israël Ingezoomd: Verkiezingscampagne Israël verloopt deze keer vooral via media
Het groepje in Jeruzalem oogt een beetje eenzaam. Een vrouw staat door een megafoon te roepen, een andere activist maakt een foto en een derde zit achter een tafeltje.
De drie Netanyahu-aanhangers bij het Centraal Station in Jeruzalem doen hun best het publiek te overtuigen op Likud te stemmen. Ze zijn echter tot nu toe de enige activisten die ik op straat heb gezien. Terwijl het over ruim twee weken al verkiezingsdag voor de bevolking is.
Op 2 maart gaan de Israëliërs voor de derde keer binnen een jaar naar de stembus. Van de campagne is ditmaal minder te merken dan de vorige keren. Spandoeken bij de kruispunten of grote foto’s van de partijleiders op gebouwen heb ik nog niet gezien. Apathie alom, in elk geval op het eerste gezicht.
Net als in september, gaat de verkiezigssstrijd vooral tussen twee grote partijen. Dat zijn Likud van premier Benjamin Netanyahu en Blauw-Wit van Benny Gantz. In de peilingen ligt Blauw-Wit voor.
Maar de vraag is wie een coalitie kan vormen die steunt op minstens 61 van de 120 zetels in het Israëlische parlement, de Knesset. Wordt dat Benny Gantz met zijn centrum-linkse blok of Benjamin Netanyahu met zijn verband van rechts-religieuze partijen?
De campagne wordt vooral gevoerd in de media en de sociale media. Kandidaten geven weinig aandacht aan wezenlijke zaken. De torenhoge huizenprijzen, de afname van de kwaliteit van het onderwijs en de zware druk waaronder de gezondheidszorg gebukt gaat, krijgen niet de focus die ze verdienen. Ook is er nauwelijks aandacht voor het Israëlisch-Palestijns conflict.
Wat politici wél doen, is elkaar afkraken en de kiezers zoveel mogelijk angst inboezemen voor de politieke tegenstanders.
Alleen de ”Deal van de eeuw”, zoals het vredesplan van de Amerikaanse president Donald Trump heet, zorgt voor discussie. Palestijnen hebben dit plan verworpen, dus vrede zal het niet brengen. Politici praten echter wel over annexatie van de Jordaanvallei en de Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Het plan stelt dat deze gebieden onder Israëls soevereiniteit moeten komen. Zowel Netanyahu als Gantz heeeft gezegd voor annexatie te zijn.
Waar ze het ook over eens zijn, is dat de Gezamenlijke Lijst (een samenwerkingsverband van vooral Arabische partijen) niet mee mag doen met een coalitie. Voor Netanyahu is het vanzelfsprekend dat zij geen rol kan krijgen. Hij zei ook dat Gantz van de Arabieren afhankelijk zal worden als hij een coalitie vormt. Gantz zou daarop kunnen zeggen: „Het wordt tijd dat er een leider komt die het volk bijeenbrengt en geen groepen in de samenleving bij voorbaat uitsluit.”
De Blauw-Wit leider liet die kans echter onbenut. Hij zei dat de verschillen met de Arabische leiders op het gebied van nationale zaken en veiligheidskwesties „diep, moeilijk en onverzoenlijk” zijn. Het hoofddoel van de Arabieren is dat er een einde aan elke vorm van sociale en economische achterstelling komt.
Gantz doet met zijn uitspraken vermoeden dat er weinig wezenlijke verschillen bestaan met Netanyahu. Hoewel verrassingen niet uit te sluiten zijn, lijkt het er tot nu toe op dat als hij aan de macht komt, er geen echte koersverandering komt. Het belangrijke verschil wordt dan wel dat Netanyahu is verdwenen.