Wat is de Omgevingswet ook alweer?

Deze wet gaat over ontwikkeling en beheer van de leefomgeving. De Omgevingswet vervangt 26 wetten met 4700 artikelen, 120 Algemene Maatregelen van Bestuur en evenzovele ministeriële regelingen. De nieuwe wet telt ‘slechts’ 350 artikelen, 4 Algemene Maatregelen van Bestuur en zo’n 10 ministeriële regelingen. De wet moet leiden tot een aanzienlijke vermindering van het aantal regels op het terrein van water, lucht, bodem, natuur, infrastructuur gebouwen en monumenten. Het is de grootste wetsherziening sinds de invoering van de Grondwet in 1848.

Wat gaan burgers en bedrijven ervan merken?

Koning Willem Alexander zei in zijn allereerste troonrede: „De Omgevingswet vereenvoudigt en versnelt ruimtelijke procedures zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de leefomgeving.”

Gaat de overheid die doelstelling waarmaken?

Daarover zijn de meningen verdeeld. Minister Van Veldhoven voor Milieu en Wonen gelooft er stellig in. Ander vrezen de invoering van een juridisch oerwoud en veel procedures door belanghebbenden die tegen uitvoering van bepaalde plannen zijn.

Welk voordeel biedt de wet voor iemand die een (bouw)vergunning nodig heeft?

Alle vergunningen die iemand nodig heeft, worden straks via één procedure geregeld. Dat geldt voor het kappen van een boom tot de bouw van een huis, maar ook voor de aanleg van een windmolenpark. Binnen acht weken moet er helderheid zijn over de vraag of de vergunning er komt of niet. Uiteraard zijn er wel uitzonderingen op deze regel. Nu kan de gemeente maximaal een half jaar doen over een aanvraag.

Kleven er ook nadelen aan de wet?

Een belangrijk nadeel is de overzichtelijkheid. Nu kunnen burgers vrij gemakkelijk een bestemmingsplan inzien en kijken welke mogelijkheden er zijn. Veel zal afhangen van de manier waarop gemeenten het omgevingsloket, waar betrokkenen hun aanvragen moeten indienen, digitaal gaan inrichten.

Welke kansen biedt de nieuwe wet voor gemeenten?

Door de invoering van deze wet krijgen ze meer vrijheid om eigen plannen te maken. De invloed van de landelijke overheid en provincies vermindert.

Verder verdwijnen op termijn alle afzonderlijke bestemmingsplannen. In plaats daarvan moet de gemeente één omgevingsplan opstellen waarin alle aspecten voor de leefomgeving staan. Zo moet de algemene plaatselijke verordening (APV) waarin onder meer regels staan voor evenementen, sluitingstijden van de horeca en parkeren, een plek krijgen in het omgevingsplan. Dat geldt ook voor milieuregels, verkeers- en vervoersplannen.

Hoe gaan gemeenten om met de extra vrijheid die ze krijgen?

Door de nieuwe aanpak kunnen er aanzienlijke verschillen tussen gemeenten ontstaan. De grote vraag is of gemeenten de extra ruimte die ze mogen bieden, ook daadwerkelijk geven aan de gemeenschap of dat de politici alles toch weer dicht regelen. Overheden vinden het in het algemeen lastig om het aantal regels te verminderen.

Wanneer gaat de wet in?

In principe 1 januari 2021. Een besluit daarover valt deze zomer.