De bewindsman was vrijdag en zaterdag in een kasteeltje in Zuid-Limburg met zijn EU-collega’s bijeen voor informeel overleg over de ontwikkelingen in diverse delen van de wereld. Als voorzitter van die vergadering verklaarde hij dat de Unie wil weten hoe de tragedie in de school in Beslan, met uiteindelijk honderden doden, heeft kunnen gebeuren. Hij beschikte naar zijn zeggen over te weinig informatie om een oordeel te vellen over de wijze waarop de autoriteiten ginds te werk zijn gegaan om de crisis op te lossen.

Die opmerkingen leidden tot een scherpe reactie van de zijde van de Russische regering. Minister van Buitenlandse Zaken Lavrov, die voor een officieel bezoek in Egypte verbleef, toonde zich zeer verbolgen. Hij hanteerde daarbij kwalificaties als „schandalig” en „lasterlijk.” Zijn onderminister, Tsjizjov, riep in Moskou de Nederlandse ambassadeur, Hofstee, op het matje. „Iedereen weet dat onze eerste prioriteit was het redden van de kinderen en dat wij niet van plan waren een bestorming uit te voeren. De bloedige ontknoping werd veroorzaakt door de terroristen, die in paniek raakten”, aldus Lavrov.

Bot heeft zaterdagavond met zijn ambtgenoot gebeld om hem uitleg te geven. Het leek erop dat hij met zijn gewraakte uitspraken de schuld voor het gewelddadige einde van de terroristische actie bij de Russen legde. De minister, die als oud-diplomaat gewend is om zich behoedzaam uit te drukken, trachtte die interpretatie te ontzenuwen. Hij vond dat hij niets verkeerd had gezegd, maar dat zijn woorden „bewust of onbewust” verkeerd waren opgevat.

Hij zei de ophef niet te begrijpen en benadrukte dat hij nooit om opheldering had gevraagd, in de zin dat president Poetin en de zijnen verantwoording schuldig zijn aan de EU. Daaraan voegde hij toe dat het wel belangrijk is dat alle landen in de strijd tegen het terrorisme de handen ineenslaan. Rusland mag, zoals hij het aanduidde, de problemen op dat terrein „niet isoleren of individualiseren.” En verder: „We moeten leren van elkaars fouten. Laten we eerlijk en open zijn: als een bepaalde aanpak niet zo goed uitvalt, moeten we daarover kunnen praten.”

Ook de woordvoerder van Buitenlandse Zaken probeerde zaterdag de diplomatieke schade te beperken. Volgens hem ging het om een misverstand en werden uitspraken uit hun verband gerukt. „Er zat geen enkel kwaad in wat de minister zei”, gaf hij als zijn visie. Het voorval onderstreept in ieder geval nog eens dat Moskou overgevoelig is voor kritiek als het gaat om zijn beleid ten aanzien van Tsjetsjenië.