Aangekondigd asieldebat dreigt te verzanden in brij van grote woorden
Migratie is terug op de politieke agenda en dat zullen we weten ook. De eerste vergadering van de Tweede Kamer na het kerstreces was dinsdag nog maar goed en wel begonnen en daar stonden ze al, de asielwoordvoerders van de oppositiepartijen PVV, PvdA en Forum voor Democratie. Uit hun tent gelokt door de boegbeelden van dit kabinet die tijdens het kerstreces allemaal dolgraag iets wilden roepen over migratie en de asielstromen richtten ze zich tot de Kamervoorzitter met een gemeenschappelijke wens. Die werd Kamerbreed aanvaard. Er volgt spoedig een „allesomvattend, substantieel” migratieKamerdebat.
Wat dat zal opleveren, staat nog te bezien. Maar dat twee uitzendingen van Nieuwsuur over het asielbeleid VVD en CDA deze week al danig van de kook brachten, belooft weinig goeds.
Maandag meldde het tv-programma dat diplomatieke inspanningen van minister Blok (Buitenlandse Zaken) er vorig jaar toe leidden dat Marokko toch bereid was de reisdocumenten van 52 uitgeprocedeerde asielzoekers in orde te maken, zodat Nederland ze kon uitzetten. Tevergeefs. De vreemdelingenbewaring was inmiddels opgeheven en op één man na was de groep al verdwenen in de illegaliteit.
Deze ene puike onthulling ontnam de boodschap van de VVD dat Nederland de herkomstlanden veel vaker het mes op de keel moet zetten veel van zijn kracht. Het gordijn van stevige woorden dat de partij om het asielvraagstuk heen drapeert om de indruk te wekken dat de VVD dit varkentje weleens zal wassen, ging aan flarden. Het was de tobbende asielstaatssecretaris Broekers-Knol (ook VVD) die tussen de rafels door vol in de schijnwerpers kwam te staan.
Haar geworstel met het uitzetbeleid geeft een veel reëler beeld van de uitdagingen waar het kabinet voor staat dan de stoere taal van de VVD-fractie. Het Nederlandse toelatingsbeleid is Europees gezien al effectief en streng en de oplossing voor veel bijkomende problemen ligt voor een belangrijk deel buiten Nederland. Bijvoorbeeld bij die nieuwe EU-Commissie die de eerste opvang van vluchtelingen wil verplaatsen naar landen buiten Europa en daarna afspraken wil kunnen maken over een gecontroleerd en beheersbaar asielverkeer.
Beelden over gesubsidieerde terugkeerprojecten die niet bijster rendabel bleken, brachten het CDA ertoe te pleiten voor het strafbaar stellen van het schenden van de vertrekplicht. Dat vergt een wetswijziging, maar die staat niet in het regeerakkoord en komt er voorlopig dus ook niet, nog even afgezien van de vraag of dat het ei van Columbus is. Maar die kanttekening plaatste de partij dinsdag dan weer niet.
Zoals gezegd, voor het aankondigde debat beloofden deze media-optredens weinig goeds. Politiek moet beginnen met het zoeken naar een gemeenschappelijke wil, gevolgd door een overzicht van wat er kan en een debat over de keuzes. Er is maar weinig wat er op wijst dat de Kamer straks eindelijk die route neemt.
