De 78-jarige Bernie Sanders probeerde in alle toonaarden te ontkennen gezegd te hebben dat hij het uitgesloten acht dat een vrouw in staat is president Trump te verslaan. Hij noemde recente berichten daarover „leugens” en hij had er ook duidelijk geen zin om er tijdens het debat in de stad Des Moines (Iowa) veel tijd aan te besteden.

Enkele dagen geleden meldde de omroep CNN dat Sanders tijdens een ontmoeting met Elisabeth Warren in december 2018 dit gezegd zou hebben. CNN baseerde zich op informatie van twee mensen die bij de ontmoeting aanwezig waren. Het overleg was bedoeld om af te spreken dat beide kandidaten elkaar tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen netjes zouden behandelen.

Elizabeth Warren (70), gaf aan er evenmin lang over te willen praten. Ze zei: „Bernie is mijn vriend en ik ben niet hier om met hem te strijden.” Desondanks stelde ze de uitspraken van Sanders wel aan de orde. Ze hield tegenover zijn ontkenning vol dat hij in 2018 wel degelijk had gezegd dat een vrouw geen kans zou maken om Trump het onderspit te laten delven.

Enigszins cynisch constateerde ze dat de vier mannelijke deelnemers aan het debat (Biden, Buttigieg, Sanders en Steyer) met elkaar tien verkiezingen hadden verloren. Alleen de twee vrouwen op het podium, Amy Klobuchar en zijzelf, hadden uitsluitend overwinningen geboekt. Sanders haastte zich te zeggen dat ook hij een zittende Republikein had verslagen. Daarop vroeg Warren hoe lang dit geleden was. Waarop Sanders moest zeggen: „Dertig jaar.”

Joe Biden, die eveneens deelnam aan het slotdebat in Iowa, probeerde de tegenstellingen te overbruggen door er op te wijzen dat het er niet om gaat elkaar in de haren te zitten. „De echte kwestie is dat onze partij iemand nodig heeft die alle groepen echter zich weet te verenigen: Afro-Amerikanen, bruin, zwart, vrouwen, mannen, homo’s.” Daarbij stelde hij dat hij degene is die het grootste draagvlak heeft. Afgaande op de landelijke peilingen is dat inderdaad juist.

Overigens ontkende Warren niet dat er in het land twijfels leven over haar capaciteiten en kansen. Daar zet ze tegenover dat die er ook in 1960 waren over de kandidatuur van John F. Kennedy vanwege zijn leeftijd en omdat hij rooms-katholiek was. Als meer recent voorbeeld dat bezwaren kunnen verdampen, verwijst ze geregeld naar Barack Obama die incapabel werd geacht omdat hij van niet-blanke afkomst is.

Tijdens het debat, waarin Warren en Sanders het meest aan het woord waren, kwam ook het recente conflict in het Midden-Oosten aan de orde. Buttigieg, Sanders en Warren zeiden de Amerikaanse troepen uit Irak te willen terughalen. „We moeten niet denken dat elk probleem door militairen kan worden opgelost”, aldus Warren. Biden en Klobuchar zijn niet van plan de strijdkrachten terug te trekken, al gaf laatstgenoemde wel aan voorstandster te zijn van reductie van de troepenmacht.

Sanders poneerde dat zowel de oorlog in Vietnam, eind jaren zestig, als die in Irak, aan het begin van deze eeuw, begonnen zijn op basis van leugens. „Ik ben bang dat dat we nu te maken hebben met een president die liegt en die op basis daarvan ons land in een oorlog trekt die erger is dan de voorgaande.” Joe Biden verweet hij dat deze destijds als senator ermee had ingestemd de oorlog in Irak te beginnen. Biden erkende eerlijk dat hij daarmee een fout had gemaakt.

Derde belangrijk twistpunt was de bekostiging van de gezondheidszorg. Sanders, die gratis medische zorg voor iedereen wil, werd het vuur na aan de schenen gelegd over de vraag hoe hij dit denkt te betalen. Joe Biden, die in het debat betrekkelijk weinig aan het woord kwam, maakte duidelijk dat hij niet van plan was om –net als Trump– aan tafel te gaan met Kim Jong Un, de leider van Noord-Korea.

Aan het eind van het debat bleek in ieder geval dat er nog wel wat valt uit te praten tussen Warren en Sanders. CNN liet zien dat eerstgenoemde weigerde om van Sanders, die zijn hand al uitstak, met een handdruk afscheid te nemen.