Na langdurig crisisberaad kwam het donderdagavond laat definitief tot een breuk tussen Wilders en de VVD. Het rechts-liberale kamerlid kondigde daarop aan dat hij zijn zetel behoudt en denkt aan de oprichting van een nieuwe politieke beweging. Hij zei zich overigens niet te zullen aansluiten bij de LPF.

Blijkens een opiniepeiling in opdracht van tv-zender SBS6 hebben vooral veel aanhangers van de LPF interesse voor een conservatieve partij rond Wilders. Ook ruim een kwart van de VVD’ers en CDA’ers is geïnteresseerd. Wilders zei donderdagavond laat dat hij nog moet beginnen met gedachtevorming over zijn toekomst, maar presenteerde al wel vast zijn motto: ”Rechts doch sociaal”.

Directeur Spruyt van de Edmund Burke Stichting zegt zelden zulke „bemoedigende cijfers” te hebben gezien als die SBS6 donderdag aanleverde. „Als Burke Stichting willen we graag gesprekspartner zijn zodra de heer Wilders rond zijn persoon en ideeën gaat werken aan de oprichting van een politieke partij. Zelf zijn we er niet om een partij op te richten, maar we kunnen wel faciliteren.”

De Burke Stichting blijft het conservatisme aanmoedigen binnen partijen als CDA, VVD en SGP, maar ziet ook kansen voor Wilders, mogelijk in combinatie met ex-LPF’ers. Spruyt staat een „strategisch beraad” voor ogen, waarin in alle voorzichtigheid een goede groep mensen wordt verzameld rond het conservatieve gedachtegoed.

Eerst zou dat de vorm van een kiesvereniging moeten aannemen, pas later zou het als politieke partij kunnen gaan gedijen in de Nederlandse politiek, aldus Spruyt. Wel is wat hem betreft dan ook de invoering van een districtenstelsel nodig, een onderwerp waarover hij nog van mening verschilt met Wilders.

Prominenten in de VVD zeggen niet te vrezen voor electoraal succes van Wilders. „De afgelopen dertig jaar hebben rechtse partijen als de Boerenpartij, de Centrumpartij en de LPF laten zien dat ze alleen maar kunnen ruziën”, zei minister Kamp (Defensie) vrijdagmorgen. Wel zijn veel VVD’ers boos over het feit dat Wilders zijn zetel behoudt.

Minister Hoogervorst (Volksgezondheid) noemt dat „gelegaliseerde diefstal en uitermate onbehoorlijk.” Ook Kamp vindt het „niet zo fraai.” Overigens heeft Kamp deze week nog verwoede pogingen gedaan om zijn „maatje” Wilders op andere gedachten te brengen.