In een deze week gepubliceerd, schriftelijk commentaar uit de liberale partij zich lovend over het recente wetsvoorstel over het tegengaan van huwelijkse gevangenschap van minister Dekker (Rechtsbescherming). Maar, vindt de VVD net als de PvdA, er kan nog wel een tandje bij.

Dekker wil voorkomen dat vrouwen na de ontbinding van hun burgerlijk huwelijk nog jarenlang gevangen kunnen blijven in een religieus gesloten huwelijk. Onderzoekers schatten in dat dit in Nederland jaarlijks enkele honderden vrouwen (en soms ook mannen) overkomt, bijvoorbeeld in orthodox-islamitische kring.

Huwelijkspartners die naar de rechtbank stappen omdat ze hun huwelijk willen laten ontbinden kunnen de rechter tijdens die procedure nu ook al vragen uit te spreken dat de wederhelft verplicht moet meewerken aan de beëindiging van het religieuze huwelijk. De rechter kan dan een zogenaamde nevenvoorziening treffen en de partner die niet tot medewerking bereid is een dwangsom in een vooruitzicht stellen. Voorwaarde daarvoor is op dit moment nog wel dat de voorziening de echtscheidingsprocedure niet vertraagt.

Als het aan Dekker ligt, wordt die beperkende eis geschrapt en mag de rechter zich standaard uitspreken over de religieuze echtscheiding. Huwelijkspartners moeten daar „in beginsel” aan meewerken. Weigert een van beiden, dan volgt een belangenafweging, waarna de rechter beslist.

In de wet staat nu ook dat alleen de religieuze leider („de bedienaar van de godsdienst”) die al voor het burgerlijk huwelijk een religieuze huwelijksceremonie leidt, strafbaar is. De VVD stelt voor om daar voortaan ook de huwelijkspartners zelf strafbaar voor te stellen, én de getuigen.

Voordat Dekker met zijn voorstel kwam, gingen er onder juristen stemmen op voor een nog verdergaande wet. Zo zou een stel pas in de echt mogen worden verbonden als beide partners vooraf beloven te zullen meewerken aan de ontbinding van een eventueel religieus huwelijk, indien één van beiden dat wenst. Dekker nam dat idee niet over. Volgens de Raad van State zou dat botsen met de vrijheid van godsdienst.

De PvdA vraagt zich echter af waarom dergelijke bepalingen in landen als Canada, Engeland, Wales en Zuid-Afrika wel bestaan. De partij wil daarover een nadere uitleg van Dekker.