Schip uit Romeinse tijd als kunstwerk voor Colijnsplaat
Voorjaar 2021 moet hij in de oude haven van Colijnsplaat dobberen: een replica van een handelsscheepje uit de Romeinse tijd. Ludo van Well bouwt de levensechte kopie met hulp van dorpsgenoten die handig zijn en iets met water hebben.
In de Romeinse tijd bestond Colijnsplaat nog niet. Op die plek bevond zich toen de nederzetting Ganuenta. Van daaruit voeren rond 200 na Christus regelmatig caudicaria’s naar Engeland: houten handelsschepen die een meter of 13 lang waren. Kunstenaar Ludo van Well hoopt in april te beginnen met de bouw van een natuurgetrouwe, 6,5 meter lange kopie van een caudicaria.
Vertel eens iets over de achtergrond van uw plan?
„Caudicaria’s waren zeilschepen die zijn te herkennen aan de positie van hun mast. Die was vrij zwaar en stond ver naar voren op het voorschip. Het schip had ook, net als later de Zeeuwse hoogaars, een spriettuig; ideaal om in riviermondingen mee tegen de stroom in te varen. De spantvormen waren vol en rond, zo kon het schip veel lading vervoeren.
Archeologen vonden een paar jaar terug in de Theems bij Londen twee wrakken van dit scheepstype. Daaruit kun je opmaken dat er caudicaria’s naar Engeland voeren. Aan boord zaten Romeinse zeevaarders die vanuit de nederzetting Ganuenta –het huidige Colijnsplaat– handel dreven in onder meer visolie met de Engelsen.
Als ze na hun overtocht behouden waren teruggekeerd, plaatsten ze uit dankbaarheid stenen votieven (schenkingen) rond de tempel van Nehalennia die bij Ganuenta stond. Nehalennia was de Romeinse beschermgodin van de zeevaarders. In de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn er in de Oosterschelde delen van die tempel opgevist. Als eerbetoon aan die handelsvaarders van weleer wil ik een kopie van een caudicaria maken die als kunstwerk een plek krijgt in de oude haven van Colijn.”
Maakt u de replica van hout?
„Nee, hij wordt van kunststof, maar er komt een bronzen laag omheen. Het scheepvaartmuseum van Mainz in Duitsland bezit sarcofagen waarop caudicaria’s gedetailleerd staan afgebeeld. Daar had ik veel aan bij het ontwerpen van mijn kunstobject.”
Wat kost uw project?
„Zo’n 55.000 euro. We hopen op subsidie van de gemeente Noord-Beveland en we hebben verschillende fondsen aangeschreven.”
Leeft uw plan onder de inwoners van Colijnsplaat?
„Ter ondersteuning van mijn subsidieaanvraag verzamelden dorpsgenoten 125 handtekeningen. Mijn vrouw en ik organiseerden onder de inwoners een creatieve wedstrijd die een reeks prachtige kunstwerken opleverde waarin de caudicaria centraal staat. Ons project legt hopelijk verbinding met iedereen in het dorp.”
In de schijnwerpers: rubriek voor opmerkelijk regionaal nieuws