Dat staat in het rapport Staat van de Gezondheid in de EU 2019, dat de Europese Commissie donderdag heeft gepresenteerd. Wat betreft risicofactoren als roken, obesitas en alcoholgebruik zit ons land onder het EU-gemiddelde. Wel is de sterfte door longkanker en chronische longziekten nog erg hoog. Ook de teruglopende vaccinatiegraad baart zorgen.

Nederlanders leven relatief gezond, maar bij het eten van fruit en groenten is nog veel winst te boeken. Dat geldt ook voor de gemiddelde wachttijden in poliklinieken. Die lopen volgens het rapport sinds 2013 weer op. Onder meer voor allergieën, maagklachten, tand- en neurochirurgie, reuma en oogheelkunde worden de doelen dit jaar niet gehaald. Voor diagnose en behandeling van psychische aandoeningen zijn de wachttijden nog langer, merken de onderzoekers op. Zij waarschuwen ondanks een actieplan van de regering voor de gevolgen van dreigende personeelstekorten.

Alle EU-landen hebben een vorm van eigen bijdrage voor patiënten, maar er zijn grote verschillen. Nederland zit in een groep van negen landen waar „excessief” hoge bijdragen de toegang van chronisch zieke mensen tot medicijnen en zorg zou kunnen beperken.

De uitgaven aan verpleegzorg zijn ruim het dubbele van het EU-gemiddelde, ondanks pogingen meer verantwoordelijkheid bij burgers te leggen. Het kwaliteitsplan van ruim 2 miljard euro voor betere ouderenzorg zorgt ervoor dat er minder geld is voor andere zaken, schrijven de rapporteurs. Het risico bestaat dat de langetermijnzorg niet goed wordt gecoördineerd als instanties (gemeenten, zorgkantoren en verzekeraars) de verantwoordelijkheid naar elkaar schuiven. Verkeerde ‘prikkels’ kunnen dit verergeren. Hier kunnen goede afstemming en veel monitoring soelaas bieden.