Plan boeren: snel minder stikstofuitstoot
Boeren willen snel meehelpen om de stikstofcrisis aan te pakken. Maar ze eisen boter bij de vis en aan rechten mag niet worden getornd.
Dat blijkt uit een woensdag gepresenteerd plan van het zogeheten Landbouw Collectief. Dit samenwerkingsverband werd eerder deze maand opgericht door dertien boerenorganisaties, waaronder LTO Nederland en de actiegroepen Farmers Defence Force en Agractie, die de grootschalige boerenprotesten in oktober organiseerden.
De boeren vinden dat zij niet verantwoordelijk zijn voor de „gecreëerde” stikstofcrisis maar willen wel helpen om „te zorgen dat Nederland niet afglijdt richting een economische recessie.”
Het rapport van het collectief komt met maatregelen die voor veel boeren goed uitvoerbaar zijn en snel tot resultaat leiden: minder eiwit in het veevoer, koeien langer in de wei laten lopen en mest bij het uitrijden aanlengen met water. Ook de al eerder afgesproken stoppers- en saneringsregeling in de varkenshouderij zorgt ervoor dat er op korte termijn minder stikstof wordt uitgestoten.
Besparing
Daarmee denkt de sector al in 2020 3 tot 5 kiloton ammoniakuitstoot te kunnen besparen. Dat komt overeen met 2,5 tot 4 kiloton stikstof. Ter vergelijking: voor de bouw van 75.000 woningen is 0,1 tot 1,1 kiloton stikstofruimte nodig.
Voorzitter Aalt Dijkhuizen, de voormalige bestuursvoorzitter van de Wageningen Universiteit, presenteerde het plan van het collectief woensdagmiddag aan minister Carola Schouten van Landbouw en aan de Gelderse gedeputeerde Peter Drenth, voorzitter van de interprovinciale commissie Vitaal Platteland. Hij onderstreepte dat de inzet van de boeren niet gratis is.
Harde randvoorwaarden van de boeren zijn dat er geen generieke krimp van de veestapel komt, dat niet wordt getornd aan bestaande vergunningen –ook al zijn die nog niet volledig benut, dat ammoniakrechten niet „gratis” worden afgeroomd en dat boeren bij kwetsbare natuurgebieden alleen op vrijwillige basis worden uitgekocht.
Ook vinden de organisaties dat het Rijk en de provincies het eens moeten zijn over het stikstofbeleid. „Veehouders mogen geen speelbal worden van politieke willekeur en de waan van de dag”, schrijven ze in het rapport.
Verder pleiten ze voor „herijking” van Natura 2000-gebieden en een snelle invoering van een drempelwaarde voor vergunningvrije stikstofuitstoot „zodat ondernemers niet met een onnodige papierwinkel worden opgezadeld.”
Investeringsfonds: 2,9 miljard euro
De ingrepen uit het plan kosten geld. Dat geldt ook voor de doorontwikkeling van maatregelen en systemen die nog niet praktijkrijp zijn. Het Landbouw Collectief wil dat hiervoor een special fonds wordt opgericht. Voor de komende vijf jaar is 2,9 miljard euro nodig. Daarvan moet 0,5 miljard „meteen” beschikbaar zijn voor de drie technische maatregelen in de melkveehouderij en versnelling van de plannen in de varkenshouderij. Uit de pot moet verder onder meer een „correcte afhandeling” van de gedwongen sanering van de nertsenhouderij worden betaald. De vorming van het fonds mag niet ten koste gaan van „reguliere middelen” van het ministerie van Landbouw.