Andrew Brunson: Ik was eigenlijk te zwak voor beproeving in Turkse cel
Donker en duister. Dat waren de meeste van de 735 dagen die de Amerikaanse zendeling Andrew Brunson (51) in gevangenschap in Turkije zat. Ondanks depressies, zelfmoordneigingen en vele vragen bleef hij in de cel volharden in zijn geloof.
Niet de juiste persoon voor de beproeving, zo zag Andrew Brunson zichzelf toen hij in oktober 2016 in een Turkse gevangenis belandde. „Ik zei tegen mijn vrouw Norine: Ik kan dit niet aan, ik ben te zwak. Maar zij zei dat God precies de juiste man had gekozen. Uiteindelijk ben ook ik dat in gaan zien. Een zwakke man die zou volharden, kan een aanmoediging zijn voor andere zwakke gelovigen die het moeilijk hebben.”
De introverte Brunson wordt in oktober 2016 samen met zijn vrouw opgepakt wanneer zij zich melden bij de Turkse politie. Ze denken dat ze een verblijfsvisum bij het politiebureau gaan ophalen. Op dat moment werken de christelijke zendelingen al 23 jaar in Turkije.
Waarom werden jullie opeens gearresteerd?
„De Turkse politie heeft verschillende redenen gegeven. In eerste instantie zouden we bij mensenhandel zijn betrokken. Daarna beschuldigden de autoriteiten me van terrorisme. Ze zochten iets om mij vast te houden.
Onze arrestatie was vlak na de mislukte staatsgreep. Erdogan (de Turkse president, red.) had nu de vrije hand om te doen wat hij wilde. De regering begon met het uitwijzen van zendelingen. Ze wilde iemand tot voorbeeld stellen om andere zendelingen te intimideren in de hoop dat ze vrijwillig het land zouden verlaten.”
Hoe effectief was die intimidatie?
„Sommigen zijn vertrokken. Ik was de eerste zendeling in de recente geschiedenis in Turkije die in de gevangenis belandde. Eerder waren anderen al kort vastgehouden, totdat ze het land werden uitgezet. Maar geen enkele zendeling of kerkleider kwam echt in de gevangenis terecht.”
U spreekt openlijk over uw mentale en spirituele strijd tijdens uw gevangenschap. Hoe heeft u het toch volgehouden?
„Het gebed was erg belangrijk. Ik voelde Gods genade en macht niet. Het was er, maar ik voelde het niet. Ik was totaal gebroken. Ik had veel vragen, maar het keerpunt kwam toen ik besloot te vechten voor mijn relatie met God. Dit was niet gedreven door mijn gevoelens, maar het was een beslissing op basis van mijn wil.”
Waar kwam uw wilskracht vandaan?
„Ik werd me ervan bewust dat als ik niet zou vechten voor mijn relatie met God, dat ik mijn vriendschap met Hem kon verliezen. De overgave van mijn wil werd een dagelijkse strijd. Ik bad: Als het Uw opdracht voor mij is om gevangen te zijn, geef me dan de kracht om dit vol te houden.”
Een Bijbelvers dat belangrijk voor me werd, was Jesaja 50:10. Daar staat dat degene die in duisternis wandelt en geen licht heeft, moet vertrouwen op de naam van zijn God en op Hem moet leunen. Dat is wat mijn gevangenschap werd: leren om in het donker te leven en op God te leunen. Ik had daar geen emoties bij, maar het was een beslissing om Hem vast te houden.”
U spreekt veel over de dieptepunten, maar wat was het hoogtepunt tijdens uw gevangenschap?
Norine, fluisterend: „Het kruis.”
Andrew: „De bewakers namen op verzoek van een celgenoot foto’s van mensen in onze cel. Toen ze een foto van mij maakten, hield ik een kruis vast. Het is van een Chinese gelovige, die veel meer te maken heeft met vervolging en lijden. Ik wilde die foto aan mijn vrouw en kinderen geven om te laten zien wie ik ben. Ik behoor Christus toe. Ik ben Andrew van het kruis.”
Als u morgen met president Erdogan kon spreken, wat zou u tegen hem zeggen?
Andrew, na een lange stilte, lachend: „Dat wordt een privégesprek.”
Hoe was het voor u om het middelpunt te zijn van een politieke strijd tussen president Trump en Erdogan?
„Het voelde heel erg vreemd. Dat zij zich zo bezighielden met een simpele man als ik. Maar ook dit benader ik vanuit het geloof. Wat president Erdogan ook wilde bereiken, God doet wat Hij wil. Erdogan is net als de farao in het verhaal van Mozes. Farao wilde het volk Israël niet laten gaan, maar God brak zijn macht.”
Zorgen over godsdienstvrijheid in Turkije
Andrew en Norine Brunson bezochten woensdag het Europees Parlement in Brussel om te spreken over godsdienstvrijheid in Turkije. Ze spraken tijdens een conferentie die door Europarlementariërs Peter van Dalen (ChristenUnie) en Bert-Jan Ruissen (SGP) werd georganiseerd.
Andrew Brunson uitte tijdens de bijeenkomst zijn zorgen over de toekomst van christenen in Turkije. „President Erdogan heeft gezegd dat alle Turken moslims zijn. We moeten niet onderschatten hoe graag Erdogan van Turkije een islamitisch land wil maken.”
Ook was de zendeling kritisch op de EU en de VS, die volgens hem wegkijken van hun verantwoordelijkheden rond godsdienstvrijheid in het land. „Er is geen politieke wil om de invloed en macht te gebruiken die ze hebben.”
