Nucleaire activiteiten Iran zetten alle seinen weer op rood
Teheran lijkt steeds grotere stappen te zetten in de richting van een totale herstart van zijn kernprogramma. Eerder deze week werd bekend dat Iran al tien keer zo veel uranium heeft verrijkt als onder het atoomakkoord was toegestaan. Woensdag injecteerden Iraanse wetenschappers radioactief gas in de centrifuges van de opwerkingsfabriek in Fordow, waardoor die weer officieel een operationele nucleaire installatie is. Op diezelfde dag werd een inspecteur van het VN-Atoomagentschap de toegang ontzegd.
Dat Iran zich niet langer aan de afspraken uit de nucleaire deal van 2015 houdt, behoeft nauwelijks verbazing te wekken. Toen de Verenigde Staten vorig jaar de moeizaam bereikte internationale overeenkomst opzegden, verklaarden de Iraanse machthebbers al direct dat zij zich niet langer aan delen van het akkoord gebonden achtten.
De uraniumverrijking werd vervolgens opgevoerd en Teheran dreigde met meer stappen. Toen dat niet hielp, volgden aanvallen op tankers en olie-installaties in de Golfregio. Vermoedelijk bedoeld om vooral Washington ertoe te bewegen de strafmaatregelen op te heffen, of op zijn minst te verzachten.
Het tegendeel bleek het geval. Deze week nog kondigde president Donald Trump nieuwe sancties af. Ditmaal gericht tegen de kring van vertrouwelingen rond de Iraanse geestelijk leider, ayatollah Ali Khamenei.
Terwijl de aandacht van de wereld op de sabotageacties in de Golf en de bedreiging van de internationale olieaanvoer was gericht, verdwenen de Iraanse nucleaire activiteiten tijdelijk van de internationale radar. Maar ze stonden daarmee bepaald niet stil.
De forse hoeveelheden uranium die Iran inmiddels heeft verrijkt en het opnieuw opstarten van de centrifuges in het ondergrondse complex in Fordow, vormen een uiterst zorgelijke ontwikkeling. En dat is nog niet alles. Eerder al verklaarde Teheran dat het uranium boven het toegestane opwerkingspercentage zal verrijken, een mogelijke opstap naar de productie van kernwapens. En voor januari kondigde de Islamitische Republiek woensdag nieuwe stappen aan die het atoomakkoord feitelijk grotendeels waardeloos maken.
Dat plaatst de internationale gemeenschap als geheel –en de VS en Israël in het bijzonder– opnieuw voor een levensgroot dilemma. De nucleaire deal met Iran was vooral bedoeld om te voorkomen dat Iran kernwapens zou verwerven. Door de recente ontwikkelingen treedt dat probleem weer in volle omvang op de voorgrond. De grote vraag is welk antwoord op de opvoering van de Iraanse nucleaire activiteiten zal volgen.
Niet voor niets kwam het Israëlische veiligheidskabinet de afgelopen weken drie keer bij elkaar om zich op de situatie te beraden. Demissionair premier Benjamin Netanyahu herhaalde dinsdag in een toespraak nog eens dat Israël nooit zal toestaan dat Iran atoomwapens in handen krijgt. Zo ver is het nog niet. Maar alle seinen staan wel op rood. Opnieuw.
