Wie zal IS bestrijden als de Koerden wegvallen?
De Amerikaanse president Trump gaf zondagavond laat zijn Turkse ambtgenoot Erdogan toestemming voor een militaire operatie tegen Koerdische strijders in het noordoosten van Syrië. Maandag relativeerde Trump zijn uitspraken, maar in binnen- en buitenland gaat men ervan uit dat hij het licht op groen heeft gezet.
Een actie van het Turkse leger staat al zeker anderhalf jaar gepland, maar al die tijd hield Washington de inval tegen. Erdogan wil de Koerdische militie YPG, die deel uitmaakt van de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), langs de Syrisch-Turkse grens verwijderen. Steevast duidt de Turkse leider de Koerden aan als terroristen omdat ze nauw verbonden zijn aan de Turks-Koerdische terreurbeweging PKK.
Tegelijkertijd wil Erdogan een 30 tot 40 kilometer diepe bufferzone langs de grens opzetten voor het onderbrengen van 2 van de in totaal 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen in zijn land. Daarmee verandert Erdogan de bevolkingssamenstelling in dit gebied. Koerden worden gedood of verdreven en ervoor in de plaats komen Syriërs met een Arabische achtergrond. Dat zijn mensen die geen enkele binding met het gebied hebben.
De verklaring van Trump betekent een grote wijziging in het Amerikaanse beleid, waarvan de gevolgen niet te overzien zijn. In de eerste plaats laten de Amerikanen hun Koerdische bondgenoten keihard vallen. Jarenlang hebben Amerikaanse en Koerdische militairen zij aan zij gestreden tegen Islamitische Staat.
De Koerden ervaren Trumps woorden terecht als een dolk in de rug. De vraag is legitiem in hoeverre de VS nog trouw zijn aan hun bondgenoten. Amerika had de Koerden hun veiligheid beloofd als ze hun stellingen zouden ontmantelen. En dat hadden ze keurig gedaan.
Als Turkije Syrië binnenvalt, blijft Washington neutraal. Feitelijk heeft Trump al gekozen voor Turkije, de veel sterkere NAVO-partner.
Dat Trump zijn handen van de regio aftrekt, betekent dat hij deze twee partijen niet bij elkaar heeft kunnen brengen. Dat dit niet onmogelijk is, bewijst de goede relatie tussen Turkije en het Koerdische Noord-Irak.
Trump kiest met Turkije voor een land dat onder Erdogan een onbetrouwbare partner is geworden. Denk alleen maar aan de vrijages van Erdogan met de Russische president Poetin.
Als Turkije Syrië binnenvalt, ontstaat er een nieuw front in de al acht jaar durende burgeroorlog. De christenen in het noorden houden hun hart vast. Nu nog wonen zij met de Koerden in vrede samen. Van de Turken verwachten zij terecht niets dan ellende. Dat heeft het verleden overduidelijk bewezen.
De strijd zal voor de Koerden op een bloedbad uitlopen. Wie zal IS bestrijden als de Koerden wegvallen? De IS-strijders zijn hun grondgebied kwijt, maar zijn zeker nog niet verslagen. De stap van Trump biedt IS ruimte zich te hergroeperen. Hopelijk komt Trump terug op zijn besluit, maar het ergste valt te vrezen.
