Dat maakte de hogeschool in Zwolle vrijdag bekend bij de viering van het 10-jarig bestaan van zijn Landelijke Expertisecentrum Familiebedrijven. Met de omvorming naar Centre of Expertise krijgt het onderzoek een betere wetenschappelijke kwalificatie. De eisen worden wel zwaarder. Zo moeten maatschappelijke uitdagingen meer centraal staan. De resultaten moeten waardevol zijn voor zowel overheid, onderwijs als werkveld.

Aanleiding om werkgeverschap komende tijd hoog op de agenda te zetten, gaf een rapport van de Erasmus Universiteit, BDO en Rabobank, dat in mei verscheen. De studie concludeerde onder andere dat familiebedrijven doorgaans minder goede werkgevers zouden zijn dan niet-familiebedrijven.

Tot verbazing van Anita van Gils, lector Familiebedrijven bij Windesheim. „Een ongenuanceerd onderzoek, want slechts 40 van de totaal 277.000 familiebedrijven in Nederland zijn bevraagd. Uitsluitend beursgenoteerde bedrijven deden mee”, zei Anita van Gils, lector Familiebedrijven bij Windesheim. Werknemers zijn volgens haar juist in goede handen bij bedrijven met familie aan het roer. „De meeste familiebedrijven zijn als rentmeester. Ze zijn zuinig op hun middelen, en daarmee ook op hun mensen.”

„Het hangt er maar net vanaf wat je onder goed werkgeverschap verstaat”, voegt docent en onderzoeker Jan-Willem van der Vloot van Vliet daaraan toe. „Betekent dat veel geld spenderen aan een masterstudie of is een goede sfeer?” Hem viel in interviews met ondernemers op hoe goed managers en medewerkers van buiten de familie, worden opgenomen in de familie.

Hoe een familiefirma werknemers aan zich kan binden, bespraken de aanwezigen op de bijeenkomst in aparte groepjes. Een klein installatiebedrijf uit Overijssel antwoordt: „Scholing. Ook voor persoonlijke ontwikkeling zijn bij ons trainingsmogelijkheden.” Anderen noemen oprechte aandacht voor elkaar en transparantie over de koers van het bedrijf.

Tevreden blikte Ilse Matser, lector Familiebedrijven en tevens directeur van het onderzoekscentrum, terug op de afgelopen tien jaar. Waren de eerste jaren nog „pionieren”, de laatste vijf jaar slaagde het onderzoekscentrum erin zijn kennis breder te verspreiden en internationaal bekend te worden. Dat het Centraal Bureau voor de Statistiek sinds 2017 rapporteert over familiebedrijven, ziet Matser als winst.

Netwerken

Leermomenten waren er ook. „De doorlooptijd van onze onderzoeken bleek best lang te zijn”, noemt Matser als voorbeeld. „Voor ondernemers met urgente problemen zijn wij misschien niet de geschikte partij om mee samen te werken.”

Windesheim heeft in het afgelopen decennium goede netwerken weten op te bouwen, waar ondernemers lid van kunnen worden, prijst Eddy van Hijum, gedeputeerde bij de provincie Overijssel, de hogeschool. Onderzoek naar firma’s met families aan de top heeft toekomst, vindt hij. „In Overijssel zijn bovengemiddeld veel familiebedrijven actief.”

Onderwerpen zoals bestuursvorm en opvolging, die Windesheim onderzocht, zijn gevoelige processen, maar moeten bespreekbaar gemaakt worden, aldus Hijum.