Remkes legt de vinger op de zere plek: Niet alles kan
Harde en scherpe keuzes moeten we maken. Kiezen we niet, dan lopen we vast. Voorzitter Remkes van het Adviescollege Stikstofproblematiek gebruikte woensdag stevige woorden bij de presentatie van zijn advies om de stikstofproblemen het hoofd te bieden.
”Niet alles kan” luidt de titel van het rapport. En daarmee legt de commissie-Remkes de vinger op de zere plek. Ongebreidelde groei van economie, luchtvaart en infrastructuur heeft een schaduwzijde. Natuurgebieden hebben een hoge prijs betaald vanwege de hoge stikstofneerslag: de diversiteit aan plantensoorten is afgenomen en de vogelstand is getroffen.
We moeten voorzichtig zijn met een kritische blik te kijken naar de Europese Unie, omdat die te strenge natuurwetgeving zou hebben opgelegd. Of naar de Raad van State, die eind mei het Programma Aanpak Stikstof (PAS) van tafel veegde omdat die in strijd is met de Europese regels. Of naar de Nederlandse overheid, omdat die het beste jongetje in de Europese klas zou willen zijn.
Te hoge stikstofuitstoot en -depositie is niet sinds de RvS-uitspraak van mei een probleem. Deskundigen waarschuwen er al jarenlang voor. Inmiddels is het probleem zo groot dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse natuurgebieden te kampen heeft met ernstige bedreiging van de soortenrijkdom. Alleen dat al zou reden genoeg moeten zijn om scherpe keuzes te maken, om zo op een verantwoorde manier met de schepping om te gaan.
De verlaging van de maximumsnelheid in de buurt van natuurgebieden is een van de adviezen van de commissie. Het mooie van dit advies is dat we voor de uitvoering ervan niet hoeven te wachten op een overheidsmaatregel. Iedereen kan nu al minder hard rijden.
Boeren keken met spanning uit naar de presentatie van de commissie. Ze vreesden een generieke inkrimping van de veestapel. D66 stelde zelfs een halvering voor. Remkes koos daar gelukkig niet voor. Het zou immers oneerlijk zijn om de stikstofproblematiek op de landbouw af te wentelen. De keuze van de commissie voor warme sanering van verouderde boerenbedrijven die in de buurt liggen van kwetsbare natuurgebieden is een wijze en goede.
De tijd van juridische trucs en listen is voorbij, waarschuwde Remkes. Wel zou het goed zijn de rekenmodellen van de RIVM nog eens tegen het licht te houden. Vanuit de landbouw is kritiek geuit op deze modelbenadering. Zo zou stikstofuitstoot uit de landbouw dicht bij de bron neerslaan en niet kilometers verderop. Politieke en beleidsmatige keuzes moeten worden gemaakt op basis van feitelijke gegevens van stikstofneerslag. Alleen dan hebben die keuzes daadwerkelijk het gewenste effect.
