Corpulente kankerpatiënten hebben een kleinere kans om de ziekte te overleven dan patiënten met een normaal gewicht. Vorig jaar bleek uit een groot onderzoek in de VS dat tussen de 14 en 20 procent van de kankerdoden, zo’n negentigduizend mensen, te zwaar was. Zwaarlijvige kankerpatiënten hebben met een reeks nadelen te kampen ten opzichte van andere patiënten. Zo worden tumoren bij hen vaak later opgemerkt, komt de ziekte na aanvankelijke genezing vaker terug en is het moeilijker de bij chemotherapie toe te dienen doses medicijnen te bepalen. In sommige gevallen komt het zelfs voor dat een zwaarlijvige patiënt niet in de bestralingsmachine past.

Het is daarom de vraag waarom kanker nooit als eerste wordt genoemd in de lijst van ziektes waar zwaarlijvige mensen aan lijden. Volgens epidemioloog Eugenia Calle van de Amerikaanse Kankerstichting komt dat omdat hart– en vaatziekten en diabetes nog steeds een veel grotere groep zwaarlijvige mensen treffen dan kanker. Bovendien zijn die ziektes acuter dan kanker, die zich veel langzamer ontwikkelt. Omdat de Amerikaanse bevolking echter steeds dikker en ouder (kanker komt vooral op latere leeftijd voor) wordt, groeit het aantal kankergevallen in de VS snel, wat steeds meer oncologen en obesitas–specialisten ertoe brengt de handen ineen te slaan.

Van vet is bekend dat het leidt tot een verhoogd risico op darm–, borst–, baarmoeder–, nier–, slokdarm–, alvleesklier–, galblaas–, lever– en maagkanker. Het verband tussen zwaarlijvigheid en kanker is volgens specialisten het sterkst in kanker in het baarmoederslijmvlies. Een vrouw met overgewicht heeft tweemaal zoveel kans om deze kanker te krijgen als een vrouw van normaal postuur. Uitgesproken corpulente vrouwen hebben zelfs 3,5 tot vijf keer zoveel kans op de kanker. Zwaarlijvige mensen hebben daarnaast drie keer zoveel kans op nierkanker. Op het krijgen van de in de VS meest voorkomende kankers, darmkanker en borstkanker, lopen zwaarlijvige mensen een minder groot extra risico. Zware mensen hebben 50 procent meer kans op darmkanker en zware vrouwen hebben na de overgang 50 procent meer kans op borstkanker.

Medisch specialisten onderzoeken welke verbanden er precies bestaan tussen zwaarlijvigheid en de verschillende soorten kanker. Het is al duidelijk dat niet alle vetcellen zich hetzelfde gedragen in een lichaam. Ze kunnen bijvoorbeeld een stroom insuline en eiwitten in gang zetten die kan leiden tot wildgroei van allerlei andere cellen. Maar ze kunnen ook ontstekingen veroorzaken, waarvan al bekend is dat ze tot hartkwalen leiden. Inmiddels wordt ook onderzocht of de ontstekingen iets met het ontstaan van kanker te maken hebben.

Daarnaast maken vetcellen ook oestrogeen, wat als het in grote hoeveelheden voorkomt kanker kan veroorzaken. Na de overgang is vet voor vrouwen zelfs de grootste bron van oestrogeen. Vrouwen die extreem zwaar zijn, maken veel oestrogeen. Normaal wordt bij borstkanker een anti–oestrogeentherapie toegepast, maar bij corpulente vrouwen is de oestrogeenschaal met zo’n therapie nauwelijks omlaag te krijgen.

Terwijl de specialisten hun best doen om de door obesitas veroorzaakte kankers te onderzoeken en proberen er nieuwe therapieën voor te vinden, is de beste manier om de ziekte te voorkomen nog steeds gewoon afslanken, aldus Calle.