Vorig najaar slaagden werkgevers, werknemers en het kabinet erin een „historisch" akkoord te bereiken over loonmatiging. Wel moesten de partijen het nog eens worden over onderwerpen als de WAO, prepensioen en verlofsparen. Dat lukte niet. Hieronder een chronologie van een escalerende ruzie.

Maart 2004: De wijze waarop het kabinet de WAO wil veranderen, wijkt af van het Najaarsakkoord dat werkgevers– en werknemersorganisaties hierover eerder hadden bereikt. Het kabinet wil onder andere strengere keuringscriteria. De vakbonden dreigen zich niet meer te houden aan de afspraken over loonmatiging.

De onderhandelingen over een nieuwe opzet voor prepensioen en verlofsparen hebben nog niets opgeleverd. Vakbonden en werkgevers kunnen het onderling niet eens worden, hoewel dat voor 1 april had moeten gebeuren. Zij krijgen nog een maand de tijd.

3 mei: Door de onenigheid tussen de bonden en de werkgevers over prepensioen en verlofsparen valt het kabinet terug op zijn oude plannen. Werknemers mogen vanaf 2006 niet langer onbelast geld opzij zetten om voor hun 65e te stoppen met werken. Wel mogen zij 2,1 jaar eerder met pensioen door hun spaartegoed voor verlof in te zetten.

18 mei: Het voorjaaroverleg tussen kabinet, werkgevers en werknemers mislukt. De vakcentrales verwerpen een compromisvoorstel van kabinet en werkgevers dat erop neerkomt dat werknemers op 62,5 jaar met prepensioen kunnen. Het kabinet valt terug op zijn oude plannen om de fiscale voordelen bij het sparen voor prepensioen af te schaffen.

19 mei: De vakcentrales kondigen aan het compromisvoorstel met een negatief advies voor te leggen aan hun leden.

25 mei: FNV Bondgenoten stelt weer looneisen en kondigt aan zich niet te houden aan eerdere afspraken over de WAO om geen aanvulling op het loon te eisen voor werknemers die langer dan een jaar ziek zijn. Twee dagen later voelt ook de CNV Bedrijvenbond zich niet meer gebonden aan deze afspraak uit het Najaarsakkoord.

28 mei: Het kabinet besluit CAO–afspraken die de loonkosten opjagen niet meer algemeen verbindend te verklaren. Dat betekent dat zij niet meer aan complete bedrijfstakken worden opgelegd. De vakcentrales reageren furieus en beschuldigen het kabinet van het „verzieken" van de relatie tussen werkgevers en werknemers. Ook de werkgevers reageren afwijzend.

7 juni: Circa 2000 havenwerkers in Rotterdam protesteren tegen de kabinetsplannen met het prepensioen.

21 en 22 juni: De leden van FNV, CNV en MHP wijzen het compromisvoorstel van het kabinet af. De bonden kondigen acties aan. Een paar dagen later kondigt de vakbeweging aan dat zij zich formeel niet meer gebonden acht aan de afspraken met het kabinet en werkgevers om de lonen nagenoeg te bevriezen.

1 juli: De politie voert actie tegen het „afbraakbeleid" van het kabinet. Ongeveer 250 leden van de diverse politievakbonden komen bijeen bij de Tweede Kamer.

4 augustus: De drie vakcentrales dreigen de Staat aan te klagen bij de Raad van Europa en de internationale arbeidsorganisatie ILO als het zijn plannen doorzet om onwelgevallige CAO’s niet meer algemeen verbindend te verklaren.

De Geus blijft bij zijn voornemen.

18 augustus: De Raad van State is volgens goed ingelichte bronnen kritisch over de kabinetsplannen met het prepensioen. Hij vraagt zich af of ouderen hierdoor wel langer blijven werken.

24 augustus: FNV, CNV en MHP maken hun concrete acties bekend.