Russisch vloeibaar gas voor Californië
Ingewijden verwachten volgende maand een akkoord betreffende de verkoop van Russisch aardgas aan Californië. Dat lijkt weinig opwindend, maar het gaat hier om de eerste geplande reguliere leveringen van Russisch aardgas dat in (onderkoelde) vloeibare vorm getransporteerd zal worden.
Shell is op twee manieren betrokken bij dit project. Aan Russische kant leidt Shell het consortium Sakhalin Energy Investment Company, dat over drie jaar op het Russische schiereiland Sachalin een complex opent waar het Russische aardgas wordt gekoeld tot vloeibare en dus transporteerbare vorm. Dat gas gaat vervolgens naar Ensenada in het noorden van Mexico, waar de joint venture Shell-Sempra Energy een complex bouwt waar het omgekeerde proces plaatsheeft.
Van daaruit wordt dit Russische gas via een pijpleiding naar industriegebieden gepompt in Noord-Mexico en in Californië. „Dit project is het gevolg van twee ontwikkelingen. In de eerste plaats de groeiende behoefte van de grote industrielanden aan energie en in de tweede plaats de gestaag stijgende prijzen van olie. Door deze laatste factor wordt het nu interessant om te investeren in het transport van vloeibaar gas”, aldus David Nissan, directeur van het International Energy Management Program van de Columbia Universiteit in New York.
Nissan wijst op de groeiende afhankelijkheid van de Verenigde Staten van geïmporteerde energie. De VS importeren momenteel 57 procent van hun oliebehoefte en dat percentage stijgt jaarlijks. Vanwege de schonere verbranding van aardgas schakelen steeds meer Amerikaanse energieproducenten voor hun centrales over van olie op aardgas. Het Russische aardgas dat straks in Californië terechtkomt, is daarvoor ook gepland. Momenteel importeren de VS 16 procent van hun aardgas, maar ook dat percentage stijgt gestaag.
Canada is nog de belangrijkste leverancier van geïmporteerd gas, maar die leveranties zullen afnemen en ten slotte stoppen omdat Canada zelf steeds meer behoefte heeft aan energie. Vandaar de zoektocht van de Amerikaanse minister van Energie, Spencer Abraham, naar nieuwe energieleveranciers. „Het is ons streven om het aantal leveranciers in de toekomst te spreiden”, aldus Abraham twee maanden geleden tijdens een bezoek aan Moskou.
Dat heeft al politieke consequenties voor het buitenlands beleid van Washington volgens Amy Myers Jaffe, energiedeskundige van het Institute for Public Policy aan de Rice Universiteit in Houston. „Washingtons belangstelling voor aardgas als aanvulling op olie is een van de belangrijkste redenen voor de toenadering tot Libië. Dat land heeft meer aardgasreserves dan oliereserves. En voor het geïsoleerde Libië was het perspectief van belangrijke aardgasleveranties aan de VS zeer interessant vanwege de dollars die dat opbrengt”, aldus Jaffe.
Zij wijst erop dat het bij aardgasleveranties in vloeibare vorm om zeer kostbare investeringen gaat. „Er zijn miljarden nodig voor het bouwen van complexen zoals die nu worden opgezet op Sachalin en in Ensenada en ook de schepen die het vloeibare gas moeten vervoeren zijn duurder dan gewone tankschepen.”
Amerika is voor de Russen een interessante klant voor vloeibare aardgasleveranties, maar beslist niet de enige. David Nissan: „China was olie-exporteur, maar is door de groeiende economie nu de tweede olie-importeur na de VS geworden. Geen wonder dat Peking grote belangstelling heeft voor Ruslands aardgas. Dat geldt natuurlijk ook voor Japan en voor Zuid-Korea, twee landen waar de energiebehoefte alleen maar toeneemt. En dan zwijgen wij nog over Europa, hoewel de Europese energiebehoeften natuurlijk niet via Sachalin bevredigd zullen worden.”
Amerika’s toenemende afhankelijkheid van geïmporteerde energie heeft nog andere politieke consequenties. „Doordat wij steeds afhankelijker worden van buitenlandse leveranciers, zullen wij steeds minder kritisch kunnen zijn over kwesties zoals mensenrechten”, meent Arvind Ganesan, directeur van de afdeling zaken en mensenrechten van de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch in Washington. „Landen als Nigeria en Angola zijn al belangrijke leveranciers van aardgas in vloeibare vorm en Turkmenistan wordt ook steeds belangrijker. Dat zijn beslist geen voorbeelden op het gebied van mensenrechten. Maar Washington zal niet al te kritisch kunnen zijn, want men weet heel goed dat er andere afnemers zijn die evengoed bereid zijn om in klinkende munt te betalen voor het aardgas van deze landen”, aldus Ganesan.