Jongens komen uit rode kool, meisjes uit witte
Baby’s komen uit de kool. Zouden moderne (stads)kinderen dat nog weleens te horen krijgen? Of: „Binnenkort komt de ooievaar jouw nieuwe broertje brengen”? Grote kans dat zoon- of dochterlief je hartelijk uitlacht.
Ze beseffen dan niet dat er ooit een tijd was –voor de uitvinding van de microscoop– dat zelfs de grootste geleerde niet precies wist hoe het zat met zaadcellen en eicellen. In ”Het boek van het leven” zijn zowel fabels als feiten prachtig bewaard en opgetekend. Letterlijk en figuurlijk.
”Het boek van het leven” is prentenboek noch stripboek, maar tekst en beeld vullen elkaar wel naadloos aan. Het verhaal van de ooievaar was nog niet zo gek bedacht, schrijft Floortje Zwigtman, auteur van het boek. Het bood namelijk nóg een kans om nieuwsgierige snotneuzen af te schepen. Illustrator Sassafras De Bruyn laat een prachtige ooievaar over de pagina vliegen, met een jongetje op zijn rug. Twee tekstwolkjes erbij: „Waarom moet mama in bed blijven nu ons nieuwe broertje er is?” „Omdat de ooievaar in haar buik gepikt heeft. Duh!”
Ook het koolverhaal wordt in tekst en beeld uit de doeken gedaan. Jongens komen uit de rode kool, meisjes uit de witte, bij boerenkool moet je afwachten wat het wordt en uit dure sierkool (niet om op te eten) komen de prinsen en prinsessen. Vier vermakelijke plaatjes maken het helemaal af.
Bakkerbijtster
Het boek is in vieren verdeeld. Eerst is er de fase van het verlangen naar een kind, daarna het ontstaan en de verwachting ervan, vervolgens de geboorte zelf en ten slotte moet een baby ook nog grootgebracht worden. Elk onderdeel wordt ingeluid met een verhaal. Dat zijn verhalen waarin stenen met bijzondere krachten voorkomen, en sjamanen, en bezweringen. Wie deze uitgave aan kinderen geeft, en daar is hij wel voor bedoeld, doet er goed aan zelf mee te lezen.
Het verhaal van de bakkerbijtster is al heel oud, en gaat over een bekend verschijnsel: zwangere vrouwen die trek hebben in de gekste dingen. Een zwangere die bij de bakker in de rij staat blijkt enorme trek te hebben in… zo’n stevig gespierde bakkersarm! In het oorspronkelijke verhaal wil de vrouw de bakker drie keer bijten. Twee keer vindt hij het goed, bij de derde keer stuurt hij haar weg. Later bevalt de vrouw van drie kinderen, maar een daarvan is levenloos. De moraal van het verhaal: geef een zwangere vrouw altijd haar zin, wat ze ook vraagt.
De gewoonten van zwangeren in andere landen zijn ook interessant materiaal. In Tanzania schijnen deze vrouwen regelmatig een hap aarde te nemen. Bij gebrek aan aarde kun je natuurlijk ook aan je koffiekopje beginnen. Het Amerikaanse begrip babyshower mag dan intussen bekend zijn, minder bekend zijn de malle spelletjes die de volwassenen dan doen, zoals geblinddoekt babyhapjes proeven. Of ze spelen het viezeluierspel, waarbij twee geblinddoekte teams een volle luier (met pindakaas) zo snel mogelijk moeten verwisselen bij een babypop. En in Nigeria vraag je sommige moeders niet: „Hoeveel kinderen heb je?” maar: „Hoeveel keer ben je geknield?” Dat staat in het hoofdstuk over bevallingshoudingen, ”Stoere vrouwen bevallen staand”. Zo zijn er nog veel meer verhalen en feiten, die te leuk zijn om niet te geloven (wie echt een onwaarheid ontdekt, mag uitgeverij Lannoo een mailtje sturen).
Schreeuwen
Tussen neus en lippen door krijg je heel wat kennis mee over baren en opvoeding, leer je bijvoorbeeld wat een cervixprop en wat colostrum is. En dat schreeuwen bij het bevallen écht helpt tegen de pijn. Een verklarende woordenlijst en literatuurlijst maken het geheel compleet.
Wie de inleidende verhalen liever links laat liggen, houdt veel over om van te genieten en van te leren. Bovendien –hoewel alleen Darwin en Moeder Natuur ter sprake komen– bevat ”Het boek van het leven” materiaal te over om je te verwonderen over een onmetelijke Schepper.
Boekgegevens
Het boek van het leven. Over bolle buiken, bonenbaby’s en kraamfeesten, Floortje Zwigtman (tekst) en Sassafras de Bruyn (beeld); uitg. Lannoo; 135 blz.; € 25,99