Wiebes kon weinig anders dan kraan snel dichtdraaien
De Groninger gaskraan gaat dicht in 2022. Onder druk van de Raad van State, actiegroepen en de Tweede Kamer kiest minister Eric Wiebes eieren voor zijn geld.
„Nee, de gaskraan helemaal dichtdraaien kan echt niet. Dan gaat het licht uit en zitten we in de kou.” Voormalig minister van Economische Zaken Henk Kamp heeft die woorden vaak herhaald. De leveringszekerheid zou in gevaar komen als er geen gas meer uit de grond wordt gehaald in Groningen. De roep in de Tweede Kamer om de winning te minderen, klonk ook toen al.
Kamp zei dat het echt onmogelijk was, maar verlaagde de winning in zijn periode (2012-2017) wel flink, van 47,5 miljard kuub naar 24 miljard kuub. In 2013 haalde hij zich echter wel de woede op de hals van de Groningers en Tweede Kamerleden, door de winning te verhogen naar 53 miljard kuub.
Nu waait er een andere wind in het gasdebat. Opgejaagd door aardbevingen in het gasgebied, de Raad van State en de Tweede Kamer, betoogde huidig minister van Economische Zaken Wiebes keer op keer dat ook hij vond dat de gaswinning zo snel mogelijk naar nul moest. Het was alleen niet zo gemakkelijk om te regelen, onder meer door contracten met de winningsmaatschappij NAM en de financiële gevolgen van het stopzetten van het boren naar gas.
Puinhoop
Ondertussen bleven de problemen zich opstapelen. De operatie om huizen in het aardbevingsgebied te versterken kwam slecht op gang, het schadeherstel was een puinhoop en de aardbevingen worden zwaarder. Tot woede van de bijna voltallige Tweede Kamer bleef Wiebes lang onduidelijk over hoe hij de problemen wilde oplossen. Veel mooie praatjes, maar weinig daden, zo leek het lange tijd. Vooral de Groningse Kamerleden Sandra Beckerman (SP) en Henk Nijboer (PvdA) maakten zich boos over de in hun ogen halfslachtige oplossingen van Wiebes. Alleen Thierry Baudet (FVD) vindt het onverstandig om te stoppen met de gaswinning. Hij denkt dat het onverstandig is om afhankelijker te worden van buitenlands gas.
In maart vorig jaar presenteerde het kabinet een plan om in 2030 de gaskraan helemaal dicht te draaien. Een rigoureus besluit, dat lang voor onmogelijk werd gehouden. Door zware aardbevingen in het voorjaar van dit jaar kon Wiebes weinig anders dan beloven dat hij zou onderzoeken of de gaskraan niet al eerder helemaal dichtgedraaid kon worden. Nu blijkt dat dus mogelijk. Dinsdag werd bekend dat al in 2022 Nederland onafhankelijk moet zijn van Gronings gas.
Hiermee is echter nog lang niet alle scepsis bij de Tweede Kamer en de Groningers overwonnen. Duizenden Groningers zitten nog met verzakte en beschadigde woningen door de aardbevingen. Het versterken van huizen en het afhandelen van de schades loopt nog lang niet zo voorspoedig als gehoopt. Of Wiebes ook daar zijn politieke tegenstrevers kan verrassen met zijn daadkracht, is nog afwachten.