Dit is het jaar van de desastreuze bosvernietiging. Het heeft zelfs iets apocalyptisch. Het brandde van noord tot zuid en van oost tot west, al dan niet opzettelijk aangestoken. Behalve Bolsonaro denkt ook de Indonesische president Widodo in dollartekens. Het oerbos op Borneo halveerde in enkele decennia. Ook het grote regenwoud in het Congobekken verkeert in acuut gevaar. Er is een markt voor hardhout en palmolie. En er zijn grote bodemschatten.

Het kleine landje met zo ongeveer de grootste broek en mond –Nederland dus– is de vierde importeur van palmolie ter wereld en daarmee een van de drijvende krachten achter het proces van ontbossing. Vorig jaar nog relativeerde minister Kaag onze rol bij de aanleg van de omstreden Sojaroute in het Amazonewoud. De kansen voor ons bedrijfsleven waren te groot.

We steken ons eigen huis in brand, maken van onze leefomgeving een grote giftige vuilnisbelt en ondergraven zo de fundamenten van het eigen voortbestaan. Het is de macht van onze afgoden: consumptie, consumptie, consumptie. Een miljoen plant- en diersoorten worden met uitsterven bedreigd. Wat kun je als kleine burger met deze wetenschap? Heel veel. Tot in het stemhokje toe.

Op 1 september 1959 ging de boorbeitel in het Groningse Slochteren de grond in. Landbouwer K. P. Boon was niet blij met de vondst onder zijn akker. Hij voorzag verzakking van zijn eigendommen. En hij kreeg gelijk. Maar economische belangen gingen voor. Zestig jaar later geeft de minister onder grote druk eindelijk toe. Maar een volgend slachtoffer doemt al op, Smallingerland. De gemeente ligt dwars, maar vindt nu de hoge overheid tegenover zich. Economische belangen.

De Bolsonaro’s, Widodo’s of hoe ze heten mogen, zijn nooit ver weg en hun macht is groot. Prima dat de internationale gemeenschap Brazilië, Indonesië, Congo en Polen onder druk zet om zuinig om te springen met de oerbossen. Maar het zijn wel juist de landen die hun eigen oerbossen vernietigden ten gunste van de economie. Het is vijf voor twaalf. Wie merkt het nog? De wereld heeft de pessimisten nodig om de optimisten bij de les te houden.