Buitenland

Wereldpolitiek is net als het verkeer: hoe saaier hoe beter

President Trump heeft de internationale politiek een stuk minder saai gemaakt. Sterker, op sommige punten is het reuze spannend. De vraag is of dat goed is.

16 August 2019 12:07Gewijzigd op 16 November 2020 16:44
Bij voetbal kun je scoren met een verrassing. De wereldpolitiek is echter niet gediend met verrassingen. beeld ANP, Robin van Lonkhuijsen
Bij voetbal kun je scoren met een verrassing. De wereldpolitiek is echter niet gediend met verrassingen. beeld ANP, Robin van Lonkhuijsen

Voor de gewone man is het natuurlijk mooi dat de politiek minder saai is. Dan staat er echt eens wat nieuws in de krant. En valt er wat te discussiëren op de camping en in de kantine.

Maar een ander woord voor politiek is: beleid. En voor beleid is voorspelbaarheid nodig. Internationale politiek lijkt zodoende op het verkeer. Altijd rijden we rechts en stoppen we voor rood licht. Bloedsaai natuurlijk, maar wel zo veilig. Hoe meer verrassingen in het verkeer, hoe minder graag ik mijn kinderen de straat op zie gaan.

Zo is het in de grote wereld ook. Hoe voorspelbaarder hoe stabieler. Ambtenaren in Den Haag moeten ongeveer weten waar ze volgend jaar aan toe zijn met brexit, Hongkong en de Verenigde Staten. Aan de hand daarvan kan de regering haar eigen koers bepalen.

Wat Amerika doet, is heel belangrijk in de wereld. In veel gevallen zelfs beslissend. De VS zijn niet alleen een economische grootmacht, maar ook militair het machtigste land ter wereld. Als dat land linksaf slaat, kan Nederland wel zeggen dat rechtsaf beter was geweest, maar dat haalt niets uit.

Een voorbeeld daarvan is de Amerikaanse terugtrekking uit het atoomakkoord met Iran. De Europese landen die daarbij betrokken waren, betreurden die stap ten zeerste. Zij vonden dit akkoord een geschikt middel om Iran te binden aan afspraken.

Nu de VS het akkoord hebben opgezegd, voelt Iran zich er ook niet langer aan gebonden. En dat is te zien.

De afgelopen maanden is het in de Straat van Hormuz –waar 20 procent van alle olie van de wereld doorheen gaat– zeer onrustig. Tot nu toe traden de VS hier op als politieman van de wereld om de veilige doorvoer te beschermen. Maar president Trump twitterde in juni dat „alle landen hun eigen schepen moeten beschermen”. Dat betreft dan niet alleen China en Japan, maar ook Frankrijk en Duitsland. Die laatste twee landen waren direct betrokken bij de sluiting van het atoomakkoord, en komen nu in Iraans vaarwater. In Parijs en Berlijn hadden ze dit niet voorspeld en evenmin gewenst. Het kan immers leiden tot conflicten met Iran, terwijl ze juist uit waren op samenwerking.

Zo zijn er meer voorbeelden te noemen waarbij langdurige bondgenoten niet meer goed weten waar de Amerikaanse regering naartoe wil. De Amerikaanse minister van Defensie Mark Esper zei onlangs dat hij middellangeafstandsraketten wil plaatsen in Azië om China in toom te houden. Zulke raketten (met een bereik tussen de 500 en 5500 kilometer) kunnen weer worden geplaatst sinds Trump dit jaar uit het INF-verdrag is gestapt. Met dat akkoord beëindigden de VS en de Sovjet-Unie in 1987 hun wapenwedloop en zetten ze een stap naar het einde van de Koude Oorlog. Het opzeggen ervan kan zomaar leiden tot een nieuwe wapenwedloop.

Voor het eerst sinds 1987 is het voor veel premiers en presidenten onduidelijk welke kant Washington uit wil. Daar wordt de wereld niet veiliger van.

Internationale politiek is geen potje voetbal, waar je met een verrassende manoeuvre het winnende doelpunt maakt. Integendeel, de wereld is vooral gebaat bij (heel veel) saaiheid.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer