”Het laatste jurylid”
Auteur: John Grisham
Uitgeverij: A. W. Bruna Uitgevers, Utrecht, 2004
ISBN 90 229 8805 8
Pagina’s: 368
Prijs: € 19,95. Het is spannend, het heeft humor, het is meeslepend, het heeft snelheid. ”Het laatste jurylid” is kortom een echte Grisham. De thriller draait zoals zo vaak om een moord, maar opmerkelijk genoeg is het verhaal met de veroordeling van de dader niet ten einde.

Degenen die niet van de ik-vorm houden, kunnen ”Het laatste jurylid” onmiddellijk aan de kant leggen. Het verhaal wordt namelijk verteld door de ”ik” Willie Traynor, een jonge, ongetrouwde journalist die net eigenaar van de plaatselijke krant Ford County Times is geworden. Hij valt met zijn neus in de journalistieke boter, want vlak na zijn aankoop heeft er in het vriendelijke stadje Clanton (Mississippi) een afschuwelijke misdaad plaats: de jonge weduwe Rhoda Kasselaw wordt in haar huis verkracht en vermoord. Danny Padgitt, telg uit een beruchte criminele familie, wordt snel opgepakt en de bewoners van Clanton kijken met spanning uit naar het proces. Iedereen weet dat Danny’s familie er niet voor zal terugdeinzen om de juryleden om te kopen of te bedreigen.

Dialoog
Willie Traynor verslaat de zaak in zijn krant. Een groot deel van het boek bestaat uit zijn research om de waarheid boven tafel te krijgen. De missie lukt: het merendeel van de jury is overtuigd van Danny’s schuld en de crimineel gat de gevangenis in. Daarmee is het verhaal echter niet ten einde. Danny komt vervroegd vrij en dan beginnen de moorden opnieuw. Eén voor één worden de juryleden die tegen Padgitt stemden neergeschoten. Wie is de dader?

De manier waarop het verhaal door de hoofdpersoon wordt verteld, leest als een trein. Hij gebruikt over het algemeen korte zinnen, bedient zich van spreektaal en past veel dialoog toe. Daarbij is hij erg humoristisch. Zoals bij het verslag van zijn eerste schietoefeningen: „Wat heb ik geraakt?” „Die heuvel achter de eiken.” „Nog een keer”, zei Rafe. „Ik haalde de trekker over, ditmaal met mijn ogen open, en wachtte af waar de kogel insloeg. Ik zag geen ingangswond in de buurt van het doelwit. „Hij miste het laken”, mompelde Rafe achter me. „Nog eens”, zei Harry Rex. „Ik deed het, en opnieuw kon ik niet zien waar de kogel terechtkwam. „Je doet het goed”, zei Rafe. „We hebben genoeg munitie.”

De rode lijn van de Padgitt-zaak wordt regelmatig onderbroken door andere gebeurtenissen die de hoofdredacteur van de Ford County Times meemaakt bij zijn inspanningen om de krant vol te krijgen. Daarbij komt onder meer de scheiding tussen blank en zwart aan de orde. Ze geven een prachtig, realistisch beeld van het leven in de kleine Amerikaanse stad.

Waarheidsstrijder
Ook Taylors contacten met het christelijke gezin Ruffin -moeder Callie is de eerste zwarte vrouw in de jury die Danny Padgitt veroordeelt- krijgen veel aandacht. In de gesprekken van Willie Taylor met miss Callie valt op dat Taylor (Grisham?) met respect over haar geloofsovertuiging spreekt. Dat is positief. Het neemt echter niet weg dat de hoofdpersoon zelf af en toe een vloek in de mond neemt (een onhebbelijkheid van de vertaler?) en zonder gewetensnood met een gescheiden vrouw gemeenschap heeft. Ook op andere levensterreinen blinkt hij niet echt uit in een christelijke levenswandel.

Daarentegen komt de hoofdredacteur van de Ford County Times wel als een echte waarheidsstrijder uit de verf. Hij probeert werkelijk met alles wat in hem is de veroordeling van Danny Pradgitt te bewerkstelligen en zijn vervroegde vrijlating te voorkomen.

Dit contrast tussen goed en kwaad blijft tot de laatste pagina’s, waarop Taylor zijn goede vriendin miss Callie moet begraven. Haar echtgenoot zegt op het graf: „Heer, niet onze wil maar de Uwe. In Uw handen beveel ik de geest van dit trouwe kind van God”, waarna de hoofdredacteur van de Ford County Times begint aan zijn laatste necrologie.