Kremlin aast op voet tussen de deur bij parlementsverkiezingen Oekraïne
Aanhangers van de gevluchte Oekraïense president Janoekovitsj roeren zich weer. Met steun van Poetin hopen ze zondag bij de parlementsverkiezingen hun slag te slaan.
Al gebeurde het 700 kilometer verderop, de statige vriendinnen Valentina (70) en Olga (50) in de Oost-Oekraïense stad Droezjkivka moeten nog altijd bekomen van de schrik. Drie dagen eerder trof een granaataanval televisiekanaal 112 in de hoofdstad Kiev. „Vrijheid van meningsuiting bestaat niet in Oekraïne”, herhaalt Valentina.
Zender 112 kreeg kritiek vanwege het voornemen een nieuwe documentaire van Oliver Stone uit te zenden. In ”Revealing Ukraine” vertelt de Russische president Vladimir Poetin dat toenadering tussen Oekraïne en Rusland „onvermijdelijk” is, omdat ze „in wezen hetzelfde land zijn.”
Wie ook een rol speelt in de documentaire, is een bekende van Poetin. Het is zakenman en politicus Viktor Medvedtsjoek. De Russische president is de peetoom van zijn dochter. Dit jaar nam Medvedtsjoek de controle over van 112 en nog twee andere televisiekanalen. Medvedtsjoek, die op de Amerikaanse sanctielijst staat vanwege de Russische annexatie van de Krim vijf jaar geleden, reisde eerder deze maand naar Moskou voor een afspraak met de Russische premier Dmitri Medvedev om te praten over lagere gastarieven voor Oekraïne.
Medvedtsjoek had in Moskou gezelschap van Joeri Bojko. Samen leiden ze de partij Oppositieplatform voor het leven, geboren uit de opgeheven Partij van de regio’s van president Viktor Janoekovitsj die in 2014 naar Rusland vluchtte na een revolutie. Zijn aanhangers hielden zich daarna stil. Maar na vijf jaar in de schaduw te hebben geopereerd, ruiken ze weer de geur van de macht.
Om dezelfde redenen bezochten Medvedtsjoek en Bojko Rusland dit jaar eerder. Hun reizen liggen uiterst gevoelig in Oekraïne. Door de annexatie van de Krim en de oorlog in Oost-Oekraïne, waar rebellen met steun van Moskou vechten tegen Kiev, is het meer haat dan vriendschap tussen de buurlanden. Van politieke en economische samenwerking is geen sprake. Wie op goede voet staat met het Kremlin, kan in Oekraïne rekenen op woede en afgunst. Of een granaataanval.
Bij de parlementsverkiezingen zondag hopen Medvedtsjoek en Bojko hun slag te slaan. In de peilingen staat het Oppositieplatform tweede, op ruime achterstand van Dienaar van het volk, de partij van president Volodimir Zelenski. Net als Janoekovitsj, heeft het Oppositieplatform zijn achterban in het oosten van het land. Naast stemmen op een partij, kiezen Oekraïners voor onafhankelijke parlementsleden uit hun kiesdistrict.
Zo’n visite aan Medvedev doet het goed onder de bevolking. „Na het laatste bezoek steeg het Oppositieplatform in de peilingen. Kiezers willen minder betalen voor gas”, verklaart Ilja Perkrestov (25), politiek analist bij een lokale ngo-organisatie in de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk.
Dienaar van het volk en het Oppositieplatform hebben overeenkomsten en dus is een regeringscoalitie mogelijk, vervolgt Perkrestov. „Beide partijen laten zich daarover niet uit. Wel voert het Oppositieplatform campagne met de leuze ”Bojko als premier”. Met een succesvol Oppositieplatform krijgt het Kremlin een voet tussen de deur in Oekraïne.
„We hebben Rusland nodig voor vrede, voor lagere gasprijzen en een sterkere economie”, zegt burgemeester Valeri Gnatenko (52) van Droezjkivka als hij langskomt bij de lokale krant ”De arbeider van Droezjkivka” voor een ongepland blikseminterview, dat de hoofdredacteur met een telefoontje heeft geregeld. Gnatenko voert campagne voor een parlementszetel namens het Oppositieplatform. Zijn artikelen vullen de voorpagina’s van de krant.
Als Gnatenko na een paar vragen opstaat om te vertrekken zegt hij dat Medvedtsjoek in staat is om de banden tussen Oekraïne en Rusland aan te halen: „Met hem hebben we iemand die beide landen goed kent.”