Groen & duurzaamheid

Natuurinstituut IVN brengt bos naar kinderen

Eigenlijk is het een geniaal idee: als de jeugd niet meer naar het bos gaat, dan breng je simpelweg het bos naar de jeugd. Met deze intentie bestormt het Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid (IVN) buurten in steden en dorpen.

Gert Janssen
10 July 2019 19:39Gewijzigd op 16 November 2020 16:30

En niet zonder succes. Inmiddels zijn er al 35 minibossen ter grootte van ongeveer een tennisbaan aangelegd. Vóór het jaar 2021 moeten dat er zeker honderd zijn.

Bedenker is Daan Bleichrodt van IVN. De gemotiveerde natuurvorser haalde het concept van Tiny Forest uit India, waar ingenieur Shubhendu Sharma de oorspronkelijke bosbouwmethode van een Japanse bomenexpert Akira Miyawaki toepaste in zijn eigen achtertuin midden in de stad.

Doel was de aanleg van een klein, snelgroeiend en divers inheems bos, met een grote biodiversiteit. Goed voor vlinders, vogels, bijen en kleine zoogdieren. Dat lukte. En wat IVN betreft: ook goed voor mensen, vooral kinderen. „Die komen mede door computer, tablet en smartphone nauwelijks nog buiten”, verduidelijkt Bleichrodt.

Niet ieder minibos is even succesvol, relativeert hij. „Belangrijk is dat de buurt enthousiast is. Het is uiteindelijk hun bos, niet dat van ons. Voorwaarde is bovendien dat er inheemse bomen, struiken en planten neergezet worden. Oerbegroeiing, zeg maar. Het blijkt namelijk dat die het best gedijt in een lokale situatie. Daar komen ook de meeste insecten op af. Staatsbosbeheer heeft een genetische databank aangelegd van oorspronkelijke soorten en is daarmee aan het kweken. Daar willen we in de toekomst gebruik van maken. Ook met het verbeteren van de plaatselijke bodemstructuur kunnen wij helpen.”

Hoe ruiger hoe beter

Maar niet alleen de toewijding van de buurt is belangrijk, ook de plek van het minibos doet ertoe. Die wordt bij voorkeur in de nabijheid van een school gesitueerd, hoewel ook particulieren in hun achtertuin aan de slag mogen gaan en die opvullen met bosschages in plaats van een glad gazon.

Hoe ruiger hoe beter. „Lui tuinieren”, noemt de IVN’er dat. „De fauna is er dol op.” En dat het werkt blijkt in de praktijk. Het twee jaar geleden aangelegde eerste Tiny Forest in Zaandam telt inmiddels een wespennest, muizen, konijnen, vogels en amfibieën. Vossen volgen wellicht.

Een Tiny Forest bij de school heeft daarom ook een educatieve functie. „Het is de bedoeling dat docenten buiten biologieles geven. Wij stellen lesboxen beschikbaar en geven ze een training hoe ze die in de praktijk moeten inzetten. Kinderen willen namelijk vooral spelen. Kennis van het bos hebben ze nauwelijks. In een stad is de helft van de kinderen nog nooit in een bos geweest.”

Met de gedachte dat kleine bossen van zo’n 200 vierkante meter overal geplant kunnen worden, timmert IVN flink aan de weg om belevingsgroen binnen loopafstand van kinderen te brengen. Onderzoek wijst uit dat ouders in de stad hun kinderen nauwelijks meer verder van huis laten spelen dan zo’n 300 meter. Deze overbescherming zorgt ervoor dat kinderen ook vrijwel niet meer met de natuur in aanraking komen.

Sfeer in de buurt

Een interessante bijkomstigheid van minibossen is dat vergroening ook de sfeer in een buurt verbetert, terwijl verstening het sociale klimaat juist verhardt, zo blijkt uit een andere studie. En welke positieve effecten de bebossing heeft op het milieu, wordt op dit moment onderzocht door de Wageningen Universiteit. „In het eerste onderzoeksjaar –er volgen er nog vier– zijn al 182 verschillende diersoorten gevonden.

Tiny Forest staat nog in de kinderschoenen, maar IVN heeft al een volgende stap in gedachten: Tuiny Forest, 6 vierkante meter groot, voor de kleine particuliere tuintjes. Tegels eruit, bos erin. „Als 30 procent van de de mensen zijn eigen tuin beplant, ontstaat daarmee het grootste natuurgebied van Nederland.”

>>rd.nl/groenestad

Tiny Forest prikkelt nieuwsgierigheid

Een Tiny Forest stimuleert de biodiversiteit: het bos van ongeveer 200 vierkante meter bestaat uit veel soorten bomen en struiken. Deze bomen trekken insecten, vogels en andere dieren aan.

Het bos brengt natuurbeleving dichterbij. De afstand tussen mens en natuur is nu groter dan ooit.

Een Tiny Forest voor de deur prikkelt de nieuwsgierigheid en geeft mensen de kans om de natuur in de eigen leefomgeving te ontdekken en daarover te leren.

De aanleg van Tiny Forests vergroot de waterbergingscapaciteit, verbetert de luchtkwaliteit, absorbeert CO2 en gaat hittestress tegen.

Tot slot heeft een bos een positief effect op de gezondheid: meer natuur in de buurt kan zorgen voor minder stress en stressgerelateerde klachten.

Een Tiny Forest is een ontmoetingsplek voor zowel jeugd als ouderen.

Serie

Groen in de stad

Sedumdaken, groene gevels, regentuinen, minibossen en stadslandbouw. Groen in de stad staat volop in de belangstelling. Deel 2.

Meer over
Groen in de stad

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer