Tegenkandidaten van Johnson lijken in het land weinig begeestering los te maken
Het woongedeelte van Downingstreet 10 in Londen komt binnenkort leeg. De vraag is hoe de nieuwe bewoner heet. Boris Johnson, Michael Gove, of Esther McVey?
De 314 leden van de Conservatieve fractie houden donderdag een eerste stemming over de tien kandidaten voor het leiderschap van de partij. De nieuwe leider volgt Theresa May op als premier. Na drie jaar verlaat zij dan Number 10.
De beslissing voor de nieuwe partijleider wordt zowel genomen door de fractie als door de partijleden. De fractie houdt stemrondes, waarin steeds de kandidaat met de minste steun afvalt. Dit gaat door tot er twee over blijven. De 124.000 leden mogen daaruit kiezen.
Hier en daar is deze procedure bespot als zijnde omslachtig en middeleeuws. Die kritiek slaat echter nergens op. Deze route erkent enerzijds de deskundigheid van professionele politici, maar geeft de uiteindelijke keus aan de partijleden. Veel politieke partijen –ook in Nederland– zoeken vandaag naar de juiste manier om een leider te kiezen. De procedure in de Britse Conservatieve Partij lijkt een goed evenwicht te hebben.
Als het lijstje met tien kandidaten nu al aan de leden zou worden voorgelegd, zou de winnaar bij voorbaat vaststaan: Boris Johnson. Deze oud-minister van Buitenlandse Zaken en oud-burgemeester van Londen is bekend en zeer populair. Hij beschikt ook over de gaven om de grote uitdager van dit moment, Nigel Farage van de Brexit Partij, tegen te werken. Als er nu parlementsverkiezingen zouden zijn, zou deze nieuwe partij zomaar als grootste uit de bus kunnen komen.
Maar de partijleden moeten nog een weekje wachten. Eerst zijn de parlementsleden aan het woord. En onder hen is Johnson toch een beetje een outsider. Als burgemeester van Londen deed hij het (onverwacht) goed, maar als minister van Buitenlandse Zaken veroorzaakte hij veel (diplomatieke) problemen. In zijn tijd als journalist had hij de reputatie het liefst nepnieuws te creëren – beslist geen aanbeveling vandaag.
Het lijstje van kandidaten bevat verder een combinatie van ervaren politici en relatief onbekende nieuwkomers. De twee zwaargewichten lijken de ministers Michael Gove en Jeremy Hunt. Dit zijn typische bestuurders die hun vak verstaan. Maar de vraag is of zij in het land iets van begeestering losmaken en de verdeelde partij kunnen verenigen. Alle kandidaten hebben zo hun eigen plussen en minnen.
De nieuwe premier moet in elk geval samenwerken met de Nood-Ierse gedoogpartij DUP, want de Conservatieven hebben geen meerderheid in het Lagerhuis. Dat plaatst bij voorbaat een hypotheek op de grote beloften die de kandidaten nu doen.
En daarmee is één ding duidelijk: de nieuwe premier krijgt een loodzware taak. De brexit is nu gepland op 31 oktober. Nieuw uitstel moet eigenlijk worden voorkomen, maar dat zal nog veel moeite kosten. De nieuwe bewoner van Number 10 moet daarom in de eerste plaats een vakman zijn.
