Verhoging productie hoogverrijkt uranium Iran geeft te denken
Duitsland en Iran hebben „eerlijke en duidelijke” gesprekken gevoerd. Dat was de mening van de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Mohammad Javad Zarif maandag, na een ontmoeting met zijn Duitse ambtgenoot Heiko Maas in Teheran.
Daar had Zarif gelijk in, voor zover het die duidelijkheid betrof. Want over de inhoud van de Iraanse boodschap was weinig twijfel mogelijk. Iran wil best met de EU-landen samenwerken om het omstreden atoomakkoord te redden. Maar dan moet Europa méér doen om de „economische oorlog” die de Amerikaanse president Donald Trump tegen het land voert, te beëindigen.
Washington stapte een jaar geleden uit de nucleaire deal met Iran, omdat Amerika vindt dat er te weinig wordt gedaan tegen het kernwapenprogramma van dat land. Op de achtergrond speelt echter ook nadrukkelijk mee dat de ontwikkeling van ballistische raketten en de Iraanse inmenging in conflicten in het Midden-Oosten de Verenigde Staten grote zorgen baren.
Om die reden hebben de VS de sancties tegen Iran weer aangescherpt. Ook zijn de militaire spanningen tussen beide landen de afgelopen weken fors opgelopen. Washington vreest Iraanse aanvallen op Amerikaanse doelen in het Midden-Oosten en heeft extra troepen en materieel naar de regio gestuurd.
Het is aan Europa om Amerika op andere gedachten te brengen, vindt Teheran. Of in elk geval ervoor te zorgen dat Iran geen nadelige gevolgen van de Amerikaanse strafmaatregelen ondervindt. Zo niet, dan acht de Islamitische Republiek zich niet meer aan de afspraken uit het atoomakkoord gebonden.
Een deel van die dreigementen heeft Iran inmiddels concreet kracht bijgezet. De productie van hoogverrijkt uranium is aanzienlijk opgeschroefd. Zo fors, dat zelfs het hoofd van het Internationaal Atoomagentschap in Wenen, Yukiya Amano, de afgelopen dagen zijn grote bezorgdheid uitsprak. Als de verrijking in het huidige tempo doorgaat, zal de voorraad zeer binnenkort de grenzen die in het atoomakkoord zijn vastgelegd, ver overschrijden.
Dat is wel een bijzonder oneigenlijk drukmiddel richting Europa. Tussen Iran, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland zijn immers nog altijd de afspraken uit de nucleaire deal van kracht. De Europese landen hebben ook niet veel machtsmiddelen in handen om Washington op andere gedachten te brengen, gesteld al dat de Iraanse eisen gerechtvaardigd zijn. Europese bedrijven die zaken met Iran willen doen, krijgen onverbiddelijk met Amerikaanse sancties te maken.
Het feit dat Iran de productie van hoogverrijkt uranium heeft verhoogd, geeft sowieso te denken. Teheran heeft altijd volgehouden dat het de splijtstof niet voor het ontwikkelen van kernwapens gebruikt. Het is echter nauwelijks voorstelbaar dat de vraag naar hoogverrijkt uranium voor puur vreedzame doeleinden de afgelopen weken zo fors is toegenomen, dat de centrifuges nu op topvermogen moeten draaien.