Het gaat goed met Calolziocorte. Het lokale bedrijfsleven heeft de crisis van de laatste jaren doorstaan. Sterker nog, het gaat beter dan ooit. Werkloosheid is eigenlijk een onbekend gegeven. Dat is het beeld dat Marco Ghezzi (63 jaar) schetst. Hij is sinds een klein jaar de eerste burger van Calolziocorte, een stadje op een steenworpafstand van het Comomeer, in het noorden van Italië. De doelstellingen die Ghezzi de komende jaren voor ogen heeft, zijn dan ook heel bescheiden: meer investeren in het onderhoud van wegen en schoolgebouwen. „Die hoofdweg daar”, wijst de burgemeester als hij een wandeling door het centrum maakt, „die wordt komende tijd opnieuw geasfalteerd.”

Dat mag ook wel. Jaarlijks gaan over die weg wel zeven miljoen auto’s en vrachtwagens. Calolziocorte is niet zo’n typisch Italiaans stadje op een heuveltop, maar een gemeente die is uitgedijd rondom de provinciale weg. In de toekomst moet die weg ondergronds. De plannen zijn er, maar financieel schort er nog het een en ander aan. „De tunnel kost 160 miljoen euro. Dat zouden we best met eigen middelen op kunnen brengen. Ga maar na: jaarlijks betalen wij, inwoners van Calolziocorte, 150 miljoen euro aan belasting. De overheid beslist vervolgens echter hoe het wordt aangewend en schuift ons maar een miljoen toe. Zouden we een federaal systeem in Italië hebben, dan was het allemaal anders”, zegt Ghezzi.

Stokpaardje

Federalisme is altijd het stokpaardje van Lega Noord geweest. Eigenlijk is dat het nog steeds, maar het wordt zelden meer hardop gezegd. Ruim een jaar geleden schrapte Matteo Salvini, Lega’s sterke man, het woord ”-Noord” uit de partijnaam. De partij zou daarmee aantrekkingskracht in Midden- en Zuid-Italië krijgen. En warempel ging zo’n 15 procent van de kiezers ten zuiden van Rome achter Lega staan.

Dat is toch wel opmerkelijk, want een federaal systeem zou het arme zuiden aan de bedelstaf brengen. De opening naar het zuiden leidde ertoe dat Lega bij de landelijke verkiezingen van 2018 het beste resultaat behaalde uit haar geschiedenis. Sindsdien is de populariteit alleen maar gegroeid. De verwachting is dat Lega bij de Europese verkiezingen een derde van het electoraat achter zich krijgt. De tijd dat Lega (-Noord) de EU de rug wil toekeren, is allang voorbij. „We willen dat Europa meer federaal wordt, meer de eigenheid van landen respecteert”, zegt Ghezzi.

Geïntegreerd

De populariteit van Lega is echter niet te danken aan het thema van het federalisme. „Immigratie en veiligheid, dat zijn de twee thema’s waarmee onze partij tegenwoordig kiezers trekt”, vertelt Ghezzi. Of dat de échte problemen zijn, valt nog te bezien. Statistisch is Italië namelijk veiliger dan ooit. Het aantal moorden is de laatste jaren sterk gedaald en het ‘Italiaanse’ delict van de tasjesroof bestaat nauwelijks meer. Het aantal allochtonen (8,5 procent) is fiks lager dan in de meeste westerse landen.

Ghezzi vertelt dat 10 procent van de inwoners van zijn gemeente buitenlander is. „De meesten zijn redelijk goed geïntegreerd”, zegt hij. Ook de vroegere immigratiegolf (jaren 60-70) van Zuid-Italianen is in goede banen geleid. Zo is 30 procent van de inwoners van Calabrese afkomst.

Toch heeft Ghezzi een probleem met immigranten, of in elk geval bepaalde immigranten. Een moskee komt er in zijn gemeente niet. „De islam maakt geen onderscheid tussen overheid en religie, en dat kunnen we niet accepteren. Een aanvraag voor een moskee kunnen we gemakkelijk blokkeren. We vinden wel iets dat ingaat tegen de bouwvoorschriften.”

De clandestiene immigranten die zich bij het station ophouden, zijn een doorn in het oog van de eerste burger. Ze leven in een parkeergarage die niet meer in gebruik is en in een voormalige chemische fabriek. Die fabriek is in feite een mooi bakstenen gebouw uit 1902 dat van buiten in prima conditie is. „Ik heb gisteren met de prefect gesproken. Hierin komt binnenkort een politiepost”, gebaart de burgemeester.

Hij is nu aangekomen bij de ondergrondse parkeergarage. Bij de ingang trekt hij een zwaar, metalen hek omhoog en wringt zich erlangs. In de garage staat geen enkele auto. Maar er is ook geen spoor van een immigrant. De burgemeester kijkt verrast. Het is toch niet het gevolg van zijn verordening van laatst? Ghezzi haalde in april de landelijke pers. Hij had bepaald dat buitenlanders zonder geldige papieren zich niet mochten ophouden bij plekken zoals het station en scholen. Na protesten van de Rooms-Katholieke Kerk ging de verordening de ijskast in.

Vals probleem

Emanuele Manzoni, die voor een particuliere organisatie bijstand verleent aan immigranten, vindt het absurd. „We hebben in Calolziocorte welgeteld achttien asielzoekers, onder wie vijf kinderen. Op één na werken alle volwassenen.” Manzoni is geboren in de jaren 90 toen Lega haar machtbasis in Noord-Italië opbouwde. Hij verklaart de enorme aantrekkingskracht van de partij door de „ongelooflijk communicatieve kracht van Matteo Salvini.” Ook ziet hij dat het thema van de immigratie een groot succes is. Immigratie wordt volgens hem echter als een vals probleem voorgesteld.

De sociaal werker vertelt dat op lokaal niveau heel goed met politici van Lega is samen te werken. „Bij ons in Lombardije is het belangrijk dat we op lokaal niveau oplossingen vinden. We zijn een praktisch volk. Bijna alle Lega-burgemeesters met wie we te maken hebben, weten heel goed dat het geen zin heeft om hard tegen hard te gaan. Daar heeft niemand wat aan. Men zoekt ondanks populistische taal altijd naar praktische oplossingen.”