Toch doen de fors opgelopen spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran op zijn minst vermoeden dat op dit moment de kiem voor een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten wordt gelegd. Actie en reactie volgen elkaar in snel tempo op. De geschiedenis heeft ruimschoots bewezen dat in dit soort gevallen al snel niet meer duidelijk is wie er begon, wat er precies gebeurde, en vooral: waarom.

De feiten liggen er in elk geval. De vraag is alleen waar je moet beginnen. Vorig jaar, toen de Amerikaanse president Donald Trump uit de nucleaire deal met Iran stapte? Of nog verder terug, toen zijn voorganger Obama die overeenkomst met de machthebbers in Teheran sloot? Een historische fout, vindt Trump, want de ayatollahs waren nooit te vertrouwen. Ondanks alle afspraken werkte Iran gewoon verder aan de ontwikkelingen van kernwapens en ballistische raketten. Daarin weet hij zich als geen ander gesteund door de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

Of korter geleden, toen de VS de sancties tegen Iran aanscherpten, de Republikeinse Garde tot terroristische organisatie verklaarden en Iran dreigde de productie van hoogverrijkt uranium binnen twee maanden op te gaan schroeven?

De achterliggende oorzaak van de huidige onenigheid tussen de Verenigde Staten en Iran lijkt er steeds minder toe te doen. Momenteel wordt vooral gekeken naar de ontwikkelingen van dag tot dag. Die vertellen dat Amerikaanse B-52 bommenwerpers inmiddels in het Golfgebied zijn aangekomen. Carrier Strike Group 12, met vliegdekschip USS Abraham Lincoln aan het hoofd, stoomt eveneens in gestaag tempo naar de regio op. Minister Pompeo overlegt maandag in Brussel met vertegenwoordigers van de Europese Unie en spreekt later deze week met de Russen. Slechts één agendapunt: Iran.

Tegelijkertijd komen er berichten over aanslagen op Saudische tankers in de Perzische Golf die een lading ruwe olie naar Amerika zouden brengen. Alle beschuldigende vingers wijzen richting Iran. Over recente ontwikkelingen gesproken.

Zodra Iran iets tegen ons onderneemt, zijn wij voorbereid om op gepaste wijze te reageren, sprak minister Pompeo zondag. Maar oorlog is niet ons doel. Hopelijk is de zinsvolgorde van de bewindsman veelzeggend. En zijn de Amerikaanse militaire manoeuvres inderdaad louter voorzorgsmaatregelen.

Het is intussen wel zorgelijk dat al die preventieve acties niet vergezeld gaan van diplomatieke initiatieven.