Juist in de ramadan laait in de islamitische wereld het geweld vaak op. Hoe valt dit te verklaren?

De vastenmaand wordt met twee belangrijke aspecten van de islam verbonden. Allereerst wordt de ramadan geassociëerd met de nederzending door Allah van de Koran, wat een belangrijk theologisch punt vormt. De islamitische traditie stelt dat de profeet Mohammed in het jaar 610 de eerste Koranverzen ontving in de maand ramadan. Dit gebeurde in een nacht die de „nacht der beschikking” wordt genoemd en die waarschijnlijk de zevenentwintigste nacht van de ramadan was. In de belevingswereld van moslims is de vastenmaand dus allereerst verbonden met het ontstaan van de islam.

Moslims geloven dat in de maand ramadan alle inspanningen extra gezegend worden en dat geldt zeker voor de jihad. Ze zien dit bevestigd door het feit dat een aantal van de beroemdste islamitische overwinningen van veldslagen net plaatsvonden in deze maand. Dit begon reeds in het jaar 624 met de slag bij Badr, waar vooral islamitische radicalen veelvuldig aan refereren. De profeet Mohammed woonde toen twee jaar in de oasestad Yathrib, het latere Medina. De moslimgemeenschap was nog zwak en bezat weinig aanzien onder de Arabische bedoeïnenstammen. Mohammed ontving toen het bericht dat een grote en rijkbeladen handelskaravaan van de Mekkanen terugkeerde uit Syrië.

Onder leiding van Mohammed stelden de moslims bij de plaats Badr een hinderlaag op en de Mekkanen werden verspletterend verslagen. Deze slag bij Badr vond plaats tijdens de ramadan en hiermee zetten de moslims zichzelf voor het eerst op de kaart als een macht waar rekening mee diende te worden gehouden.

De grootste triomf voor Mohammed vormde echter de verovering in het jaar 630 van Mekka en ook die vond plaats tijdens de ramadan. Mekka was indertijd de belangrijkste stad op het Arabisch schiereiland. Toen Mohammed in 632 stierf, was dit hele schiereiland onderworpen aan de islam.

De twee belangrijkste veldslagen in de ontstaansgeschiedenis van de islam vonden dus plaats tijdens de ramadan. Binnen de islamitische geloofsbeleving wordt dit als niet toevallig ervaren ,omdat de jihad in deze maand door God extra wordt gezegend.

De ramadan is dan ook een periode van innerlijke voorbereiding om zich sterk te maken voor de jihad tegen de ongelovigen. Dit is althans de overtuiging van jihadisten wereldwijd die in deze maand buitengewoon actief zijn.

Weinig Europeanen realiseren zich dat twee van de belangrijkste islamitische successen tegen de Europese christenen eveneens plaatsvonden gedurende de ramadan. Tijdens de vastenmaand van het jaar 711 wonnen de moslims in het zuiden van Spanje de slag van Guadalete, wat de weg vrijmaakte voor de islamitische bezetting van al-Andalus, die bijna acht eeuwen zou duren. En tijdens de ramadan van het jaar 1187 veroverde Saladin de stad Jeruzalem op de Kruisvaarders, wat het begin van het einde inluidde voor de Europese christelijke presentie in deze regio.

In het historisch bewustzijn van veel moslims is een aantal van de belangrijkste islamitische veldslagen dus direct verbonden met de ramadan, tijdens welke God de inspanningen van hen die de jihad strijden extra beloont. Het verklaart het voor vele westerlingen vreemde fenomeen dat juist de ramadanmaand vaak uiterst gewelddadig blijkt te zijn. Westerlingen hebben de neiging de islamitische vastenperiode te bezien vanuit een christelijk theologisch perspectief waarin vasten en geweld onmogelijk samen kunnen gaan.

Lees ook:

Egyptian newspaper reminds readers that Ramadan is a great time for war (08-05-2019)