Sinds het tweede kwartaal van 2003 zakte KPN’s aandeel in de mobiele markt van 40,7 procent tot 39,3 procent in dezelfde periode van dit jaar. Het telefonieconcern is het geknaag van concurrenten als Telfort, Orange en T–Mobile echter zat. „De streep in het zand is gezet. We gaan dat aandeel terughalen en nog agressiever de markt in”, stelde topman Ad Scheepbouwer maandag bij de presentatie van de resultaten van het tweede kwartaal.

Met het merk Hi wil KPN veel meer jongeren aan zich binden, maar het bedrijf zal ook op andere mobiele fronten van zich laten horen, beloofde Scheepbouwer. De verkoopinspanningen zorgen op korte termijn voor „enige druk” op de winstmarge. „Maar dat leidt op middellange termijn tot een verbetering van het marktaandeel en de marge”, zei Scheepbouwer.

Hoewel het aantal mobiele klanten in Nederland in het tweede kwartaal met 137.000 toenam, verloor KPN toch marktaandeel. De dochterondernemingen in Duitsland en België presteerden beter. Daar groeide het klantenbestand van E–Plus en BASE met respectievelijk 12,7 en 27 procent. Voor E–Plus resulteerde dat in een marktaandeel van 12,9 procent, BASE steeg naar ruim 16 procent. In de richting van de kabelbedrijven roffelde KPN eveneens op de trom. „Er wordt maximaal gesparteld en het zal wel uitdraaien op een uitspraak van toezichthouder Opta. Maar het kabelnetwerk gaat open en dan gaan we klanten gewoon een goedkoper aanbod doen”, verzekerde Scheepbouwer.

KPN gelooft dat de vraag naar telefonie, snel internet en radio– en tv–programma’s in de nabije toekomst samensmelt. Daarom wil de onderneming weer actief worden in radio en televisie. Casema was ooit eigendom, maar KPN moest dat kabelbedrijf in 1997 van de overheid verkopen. Nu heeft KPN een belang in Digitenne, dat in de Randstad digitale radio en tv uitzendt. Het telecomconcern wil dat belang uitbreiden van 30 naar 40 procent. KPN wil niet alleen radio en tv via de kabel aanbieden, maar ook via adsl, dat nu vooral het synoniem is voor snel internet.

KPN heeft de kabelaars gevraagd om toegang tot hun netwerk, maar ze houden de boot af. „Dat levert een wereld van herkenning op”, erkende Scheepbouwer glimlachend. Tandenknarsend – en veelal na dwang van toezichthouder Opta – zag KPN de afgelopen jaren zijn alleenheerschappij op het telefonienet afbrokkelen met de komst van vele concurrenten.

Toch slaagde KPN er het tweede kwartaal in zijn nettowinst te verdubbelen tot 369 miljoen euro in vergelijking met dezelfde periode van 2003. De omzet lag circa 1 procent lager op ruim 2,9 miljard euro. Het bedrijfsresultaat steeg met 15 procent tot 678 miljoen. Voor het eerste halfjaar schreef KPN 688 miljoen euro winst (exclusief boekwinsten) en 5,8 miljard omzet in de boeken.

Voor heel 2004 rekent KPN op een hoge winst, ondanks extra kosten van 200 tot 300 miljoen euro door verhoogde verkoopinspanningen, de afschrijving op UMTS–licenties en een mogelijke extra storting in de pensioenkas. KPN heeft het nog altijd moeilijk op de markt voor vaste telefonie. De hevige concurrentie speelt het bedrijf parten. Daarnaast verruilen steeds meer klanten hun vaste verbinding voor een mobiele variant.

Het bedrijf werkt toe naar een omslagpunt waarbij de dalende omzet in traditionele spraakdiensten wordt gecompenseerd door inkomsten uit nieuwe diensten. Een voorbeeld daarvan is de sterke groei in adsl–verbindingen. Het aantal verdubbelde ten opzichte van vorig jaar tot ruim een miljoen. KPN wil ook sterk inzetten op telefonie via (adsl–)internet.