China wil in Italië voet aan Europese wal zetten
De Chinese president Xi Jinping is de komende dagen in Italië om een overeenkomst te tekenen. Die moet er onder meer toe leiden dat de haven van Trieste een concurrent van Rotterdam wordt Brussel en Washington zien het met argusogen aan.
De Italiaanse regering tekent naar verwachting deze week in Rome een overeenkomst met de Volksrepubliek China over de zogenaamde Nieuwe Zijderoute. Dat is een ontwikkelingsproject dat de Chinese president in 2013 lanceerde om een groot Euro-Aziatische economische ruimte te scheppen. Daarmee laat China zich gelden als een economische supermacht. Van Chinese zijde zal president Xi Jinping een handtekening zetten. Hij verblijft vanaf donderdag vier dagen in Italië.
Het is nog niet duidelijk wat de inhoud van de overeenkomst, die uit vijftig deelakkoorden bestaat, precies omhelst. Aan de vooravond van ondertekening gaven de Italiaanse regeringspartners tegengestelde verklaringen af.
Het leek er aanvankelijk op dat Italië alle deuren voor China wilde openzetten. Maar dat is niet meer zeker: het is bijvoorbeeld goed mogelijk dat er een streep gaat door een onderdeel over 5G-communicatietechnologie, omdat de Verenigde Staten ernstige bedenkingen hebben. De VS beschuldigen het Chinese telecommunicatiebedrijf Huawei ervan een soort paard van Troje te zijn. Via het 5G-netwerk zouden Chinese inlichtingendiensten in de computersystemen van westerse bedrijven en overheden kunnen binnendringen.
Mike Pompeo, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, waarschuwde Italië vorige week dinsdag „op te letten alvorens zaken te ondertekenen die ingaan tegen de eigen soevereiniteit en de rechtsstaat.”
Ook de Europese Unie is bezorgd over de overeenkomst tussen Italië en China. Italië zou het eerste belangrijke land in de Unie zijn dat een band met China aangaat. De Europese Commissie waarschuwde vorige week dat alleen een verenigd Europa de invloed van China in balans kan houden, met oog voor de eigen belangen.
Brussel noemde Italië niet expliciet, maar de verwijzing is duidelijk: regeringen zouden moeten afzien van bilaterale akkoorden om Peking niet in de kaart te spelen. Maar China onderhandelt liever apart met landen, die zwakker staan dan het Europese blok. De Europese Commissie stelde een tienpunten-actieplan op over de relatie met China. Dat dient als discussiestof voor de Europese top van donderdag en vrijdag.
De Italiaanse regering probeert de Amerikanen en de Europese partners gerust te stellen door erop te wijzen dat het slechts om een raamovereenkomst gaat en dat er geen verplichtingen in worden opgenomen. Hoe dan ook, het is vrijwel zeker dat de Chinezen stevig gaan investeren in de haven van Trieste, aan de Adriatische Zee. De vrijhaven zou een brugfunctie moeten krijgen.
De president van de regio Friuli, waarvan Trieste de hoofdstad is, vindt de Europese tegenstand tegen Chinese investeringen oneerlijk. „Laten we niet vergeten dat de haven van Rotterdam al lang een Chinese aandeelhouder heeft.”