Als we de Bijbel openslaan, lezen we daarin verschillende passages over het verlangen naar iets tastbaars. Wat opvalt, is dat dit regelmatig gebeurt in negatieve zin. Denk bijvoorbeeld aan het volk Israël, dat bij de Sinaï roept om een tastbare God – in de vorm van een gouden kalf. Of aan de Farizeeërs; zij vragen Jezus om een teken om te bewijzen of Hij wel echt Gods Zoon was. Maar ook Gideon, die door God geroepen was, heeft twee tekenen nodig om die roeping aan hem te bevestigen. Visualisering door middel van beelden ten behoeve van versterking van het geloof is dus niet nieuw.

Vandaag de dag is de behoefte aan beelden in onze maatschappij erg sterk. Reclame-uitingen spelen handig in op deze behoefte en wakkeren die aan. Zij zijn gericht op het overtuigen van de potentiële afnemer van een bepaald product en dat gebeurt eigenlijk altijd in de vorm van attractieve beelden. Zo wordt ingespeeld op je emotie om je over te halen om toch echt iets te doen of wat aan te schaffen. Reclame-uitingen met beeld zijn overtuigender dan platte tekst alleen, wijst onderzoek uit.

Regenboog

Dit roept de vraag op waarom christenen het visuele aspect bij het christelijk geloof zo weinig gebruiken. Er zijn namelijk ook prachtige voorbeelden te noemen vanuit de Bijbel. Dan denk ik aan de doop en het heilig avondmaal. Maar ook aan de regenboog, gegeven als liefdesteken aan de mens en als herinnering, bekrachtiging en visueel beeld van Gods belofte. En als laatste het voorbeeld van de koperen slang: een wonderlijke afspiegeling van Gods kracht, liefde en genade. Een ieder die op de koperen slang zag, bleef leven.

Als we vandaag de dag kijken naar kerken, christelijke gebouwen of gewoon bij christenen thuis, dan valt op dat de muren vaak maar weinig laten zien van Gods grootheid. Als we door middel van het geschreven en gesproken woord bemoediging, bevestiging en vertroosting kunnen ontvangen, dan moet dit ook zeker gelden voor het visuele woord. Het brein is zeer bedreven in het toekennen van betekenissen aan beelden. Beelden inspireren en stimuleren. Zeker de helft van onze hersenen is betrokken bij het verwerken van visuele processen.

Verwondering

Een visueel woord is een voortdurende vertelling. Het is geen vervanging van Gods Woord, maar een vertolking ervan. Iets wat je onverwacht stil kan zetten en verwondering op kan roepen. Bij het lezen van Gods Woord vormen we direct een beeld van de gebeurtenissen. Een kunstwerk helpt dit verbeeldingsproces.

Bovendien worden wij gestuurd door beelden en leert dit anders te kijken naar een (bekend) verhaal. Dit kan nieuwe inzichten geven, het kan je raken of een dieper besef geven van bijvoorbeeld Gods almacht. Het laat je daarbij langer stilstaan bij een bepaalde passage in een verhaal.

Christelijke kunst heeft ook een verbindende functie. Het kan een aanjager voor gesprek zijn; thuis, maar ook in de kerk. De gemeenschappelijke ervaring van het geraakt zijn door de boodschap van een christelijk kunstwerk kan de wederzijdse herkenning en erkenning stimuleren: het werkt verbindend.

Christelijke kunst in huis is een uitdrukking van de eigen identiteit en bevat zo een boodschap richting onze niet-christelijke medemens. Het is dan ook onze taak om van God te spreken, Hem groot te maken en te leven tot Zijn eer. Wat kunnen beelden daarin een mooie rol spelen.

De auteur is beeldend kunstenaar. >>stefankuijer.com