De afgelopen jaren lag de groei steevast boven de 2 procent. In december rekende het CPB er nog op dat dit in 2019 ook het geval zou zijn –het bureau raamde 2,2 procent– hoewel De Nederlandsche Bank met 1,7 procent groei toen al voorzichtiger was.

De vertraging van de economische groei heeft volgens het CPB te maken met toegenomen internationale onzekerheden, zoals het handelsbeleid van de Verenigde Staten, de brexit en de staat van de Chinese economie. Ook de begroting draagt minder aan de economie bij dan gepland.

De werkloosheid blijft ondanks de lagere groei laag, met een stabilisering op 3,8 procent dit jaar en in 2020 een lichte stijging naar 4,0 procent van de beroepsbevolking.

De overheidsbestedingen nemen verder weliswaar toe, maar door de krapte op de arbeidsmarkt kunnen niet alle plannen worden gerealiseerd. Dat geldt met name voor defensie en infrastructuur. Daardoor ontstaat een groter begrotingsoverschot.

De koopkracht en de overheidsfinanciën blijven volgens de rekenmeesters op orde. Wel pleit het CPB voor een stabiel begrotingsbeleid bij verdere economische verslechtering. Lager opgeleiden en werkenden met flexibele arbeidsrelaties lopen anders de grootste risico’s. Hervormingen kunnen de onzekerheden voor kwetsbare groepen beperken.

De inflatie gaat omhoog, van 1,6 procent vorig jaar naar 2,3 procent in 2019. Dat is het gevolg van de verhoging van de btw en de hogere energielasten. Het CPB houdt vast aan de inschatting dat 96 procent van alle huishoudens er in 2019 in koopkracht op vooruit.

Jan Schreuders, coördinator arbeidsvoorwaarden bij vakorganisatie RMU, constateert in een reactie dat aan de vette jaren een einde komt. „De gevolgen van onze drang naar meer, meer, meer, gaan we straks weer merken in een nieuwe economische crisis. Daarnaast is er een groot verschil tussen de papieren werkelijkheid en wat mensen thuis voelen. Zij merken de duurdere boodschappen, hogere energierekening en andere stijgende kosten.”