Vrijheid van opvoeding en vaccinatiedwang gaan niet samen
De teruglopende vaccinatiegraad baart de overheid zorgen, zo bleek donderdag tijdens een debat in de Tweede Kamer. Welke maatregelen de fracties daar ook voorstelden, voorop zou moeten staan dat ouders de vrijheid van geweten hebben om het goede voor hun kinderen te kiezen. Daar past een vorm van vaccinatiedwang niet bij. Het gezin is een staatsvrije ruimte. Daar regeren de ouders, niet de staat.
Dat de overheid zich zorgen maakt om de gezondheid van haar burgers, is te prijzen. Dat een dalende vaccinatiegraad –menselijkerwijs gesproken– sneller kan leiden tot een uitbraak van infectieziekten, is duidelijk. En dat de Kamer nadenkt hoe de daling van de vaccinatiegraad te keren, is begrijpelijk.
Belangrijke factor in het debat is overigens wel dat de daling van het percentage ingeënten hoogstwaarschijnlijk niet komt door gewetensbezwaarde christenouders, maar door zogenoemde anti-vaxers, een groep die om medische redenen kritisch is op het rijksvaccinatieprogramma. Onder de jongste generatie reformatorische ouders lijkt de bereidheid om hun kinderen te laten vaccineren eerder toe dan af te nemen.
Omdat de drijfveren van beide groepen totaal verschillend zijn, is het verstandig dat CU-staatssecretaris Blokhuis aan doelgroepenbenadering doet. Goede voorlichtingscampagnes en grondige gesprekken in combinatie met een systeem waardoor ouders actief herinnerd worden aan de oproep voor een prik, zijn het uiterste wat de overheid zich kan permitteren.
Het is ook wijs van de bewindsman dat hij in zijn gesprek met gemoedsbezwaarden kerken, reformatorische scholen en de NPV betrekt. Daarmee laat hij zien dat hij principiële bezwaren ziet en erkent.
Een maatregel die de overheid niet past, is een vorm van vaccinatieplicht. VVD-Kamerlid Veldman wil dat Blokhuis laat onderzoeken welke dwangmaatregelen in het buitenland bestaan. Zo verwijst hij naar Australië. Belangrijk is te weten dat dat land een uitzondering heeft voor religieuze bezwaarden. De inventarisatie moet ook gaan over de vraag in hoeverre financiële prikkels daar hebben gewerkt, bijvoorbeeld door te korten op de kinderbijslag. Een Kamermeerderheid steunt het VVD-plan.
Het is niet de eerste keer dat vanuit VVD-hoek wordt gehint op een vorm van vaccinatiedwang. Afgelopen zomer schreef fractievoorzitter Dijkhoff in een column een plicht tot inenting te overwegen. Hoewel het nu alleen nog maar een onderzoek en een column betreft, is de teerling wel geworpen. Het is opmerkelijk dat deze geluiden uit liberale hoek komen. De vrijheid van een individu om een vaccinatie af te wijzen moet kennelijk –zelfs door liberalen– worden opgeofferd om de vaccinatiegraad te verhogen.
Van der Staaij (SGP) toonde zich bezorgd. „Het lijkt er op dat de deur naar meer dwang op een kier wordt gezet.” Zijn zorgen zijn terecht. Vrijheid van opvoeding en vaccinatieplicht gaan immers niet samen.
Correctie 15-02-2019
De Australische uitzondering op de vaccinatieplicht voor de Christian Science-kerk blijkt niet meer actueel. Door nieuwe wetgeving is deze uitzondering afgeschaft per 1 januari 2016.
