Natuurlijk is het voor president Trump een hard gelag dat hij slechts 1,375 miljard dollar krijgt voor de bouw van een muur langs de grens met Mexico. In de achterliggende twee jaar heeft hij steeds gezegd 5,7 miljard nodig te hebben om de „lekkages aan de grens” te dichten. Maar tegenover de Republikeinse senator Richard Shelby zei hij dat hij het nu toegezegde bedrag ziet als een „eerste aanbetaling” voor het project. Daarom liet hij woensdag weten geneigd te zijn de wet, zoals die door Congresleden van beide partijen is gemaakt, te tekenen.

Doorslaggevend voor Trump én voor de Congresleden is dat een nieuwe shutdown wordt voorkomen. Wanneer er vrijdag geen nieuwe begrotingswet is, gaat een kwart van de Amerikaanse overheidsdiensten dicht. Dat zou dan de tweede keer in korte tijd zijn. De vorige shutdown eindigde drie weken geleden en duurde 35 dagen. „Een nieuwe sluiting van de overheid is heel slecht”, zei Trump woensdag.

Ook binnen het Congres leeft die overtuiging. Noch de Democraten, noch de Republikeinen willen dat de kiezer straks zegt dat ze door gebrek aan compromisbereidheid er de oorzaak van zijn dat ruim 800.000 ambtenaren in federale dienst opnieuw geen salaris ontvangen. „Dat valt niet uit te leggen”, zei de Democraat Hakeem Jeffries.

Laatste punten

Onderhandelaars van beide partijen werkten de nacht van woensdag op donderdag grotendeels door om de laatste punten op te lossen. Hete hangijzers waren het maximum aantal illegale immigranten dat de autoriteiten mogen vastzetten en een compensatieregeling voor aannemers en uitzendkrachten die door de voorgaande shutdown gedupeerd raakten. Met name de Democraten willen voor die groep een ruimhartige regeling. Republikeinen voelen daar niets voor. Zij zien de inkomstenderving als een normaal bedrijfsrisico.

Met de toezegging van 1,375 miljard kan Trump een stalen hekwerk langs zo’n 80 kilometer (iets minder dan de afstand Utrecht-Zwolle) grens zetten. De totale grens met Mexico is ruim 3300 kilometer, grofweg de afstand van Amsterdam naar Ankara. Van die grens is momenteel ruim 1000 kilometer afgegrendeld. Het hekwerk dat Trump wil bouwen met het bedrag dat het Congres nu beschikbaar wil stellen, komt naar verwachting langs de Rio Grande in het meest zuidelijke deel van Texas – een dunbevolkt, heuvelachtig gebied, waar men gemakkelijk de grensrivier kan oversteken.

Trump gaat er nog steeds vanuit dat hij er uiteindelijk in slaagt de gehele grens af te sluiten. Woensdag zei hij dat hij voor de financiering van het resterende deel wil bekijken of hij private partijen kan interesseren. Mocht dat niet lukken, dan kan hij de noodtoestand afkondigen en het leger inzetten – een stap die hij formeel buiten het Congres om kan zetten.

De verwachting is dat de Amerikaanse Senaat donderdagmiddag over het wetsvoorstel stemt. Het Huis van Afgevaardigden wil dat ’s avonds doen, omdat veel leden overdag afwezig zijn in verband met de begrafenis van Afgevaardigde Walter Jones, die deze week overleed. Volgens de fractieleiders van beide partijen bestaat er bij zowel Republikeinen als Democraten een meerderheid voor het compromis. Als het Congres akkoord gaat, moet Trump alleen nog zijn vulpen pakken.