De Zwitserse broers Barraud
Museum MORE in Gorssel houdt, onmiskenbaar, van kwartetten. Na een tentoonstelling over de vier realisten Henk Helmantel, Dick Ket, Jan Mankes en Floris Verster (”De serene blik”), haalt het museum nu de vier broers Barraud voor het voetlicht. De tentoonstelling duurt tot en met 12 mei.
De prachtig uitgevoerde catalogus gaat langer mee. De vier Zwitserse broers hebben hun plaats in het leven en in de kunst moeten bevechten. Armoede in het gezin is oorzaak dat de broers niet kunnen doorleren. Althans niet overdag, dan moet er gesjouwd worden om het hoofd boven water te houden. Voor de broers, een hecht viertal, speelt het leven zich in de avond af. Dan schuiven ze in de banken van de Ecole d’Art in hun geboorteplaats La Chaux-de-Fonds.
Charles (1897-1997) is de oudste; hij wordt ook het oudst, bijna honderd. François (1899-1934) is de bekendste, maar wordt slechts 35 jaar oud. De bekendheid van François is mede te danken aan zijn broers, maar ook aan Gallerie Moos, die de verkoop van zijn werken (en die van zijn broers) op zich neemt. Aurèle (1903-1969) is de eigenzinnigste en pioniert later in het zogenoemde sociaal-realisme. Aimé (1902-1954) is de meest reislustige. Hij trekt door heel Europa, vestigt zich voor lange tijd in Frankrijk (Parijs, Mornex en Gaillard) en eindigt toch weer in Zwitserland (Neuchâtel). De broers opereren veelal samen, exposeren vaak als viertal, reizen samen naar het buitenland.
Vreugdeloos
Drie zaken die het meest opvallen bij de tentoonstelling. „Schijnbaar onbevangen leenden de broers van oude meesters maar ontwikkelden ze ook een geheel eigen, melancholieke beeldtaal met vervreemdende elementen en fantastisch gedetailleerde interieurs. Een zilvergrijs en toch helder palet combineerden ze met een prachtig gladde toets”, aldus kunsthistoricus Corinne Charles. Het tweede dat opvalt is dat de broers het schilderen van naakt zeker niet schuwen. Marie Farge bijvoorbeeld, de vrouw van François, is zijn vaste model. Ten slotte blijft de bezoeker aan het eind van de tentoonstelling wat onbeholpen achter. Melancholiek en bevreemdend, dat zal waar zijn. Maar in alle tentoongestelde werken is zegge en schrijve niet één blij of lachend gezicht te zien. Het is alles zo vreugdeloos. Alsof de broers gezamenlijk de lach hebben afgeschaft. Zelfs de papegaaitulpen buigen hun koppen naar beneden, de prei hangt slap en de aardbeien rotten.
”De broers Barraud” is tot en met 12 mei te zien in Museum More te Gorssel. museummore.nl
Boekgegevens
”De broers Barraud, Vier Zwitserse realisten uit de jaren 20 en 30”, Corinne Charles en Marieke Jooren; uitg. Lecturis, Eindhoven, 2019; ISBN 978 9462 262935; 176 blz.; € 29,95.