Dat bleek donderdag uit de Arbobalans 2018 van TNO, die tweejaarlijks wordt samengesteld. In 2007 kampte 11 procent van de werknemers in vaste dienst met burn-outklachten, tien jaar later was dat percentage gestegen naar 16 procent.

Ondanks de slechtere arbeidsvoorwaarden rapporteren oproep- en invalkrachten en werknemers met een tijdelijk contract beduidend minder burn-outklachten dan werknemers met een vast contract. Bij uitzendkrachten is het percentage juist hoger: zij rapporteren dat ze minder gezond zijn en vaker burn-outklachten (21 procent) hebben dan vaste arbeidskrachten.

Om het plaatje even financieel in te kleuren: Werkgerelateerd verzuim, arbeidsongeschiktheid en zorgkosten bedragen bijna 9 miljard euro per jaar. Dan gaat het overigens niet alleen om burn-outklachten.

Een van de oorzaken voor het stijgende aantal burn-outklachten zou volgens de onderzoekers zijn dat de werknemers steeds meer moeten doen in een steeds kortere tijd. Ook zouden werknemers steeds minder over hun werk te zeggen hebben.

Dat er steeds meer moet gebeuren in steeds minder tijd is herkenbaar voor werknemers in alle sectoren. De maatschappij heeft in de moderne tijd veel haast. Dat geldt in de fabriek en op kantoor, maar niet minder in de zorg.

Dat werknemers ook steeds minder over hun werk te zeggen hebben, is minder algemeen. Allerlei organisatorische vernieuwingen lijken juist in de richting van steeds meer autonomie te gaan. De vraag van werkgevers is vaak niet hoe en wanneer je iets doet, maar dat het goed en snel gebeurt. Dat kan betekenen dat er harder gewerkt moet worden en onder grotere druk.

Niet alle burn-outklachten leiden tot een burn-out. En niet iedere overwerktheid is een burn-out. Door het label burn-out te snel te plakken op allerlei situaties, devalueert het begrip. Een burn-out is niet te vergelijken met een vermoeid gevoel na een week hard werken. Het is totale lichamelijke en psychische uitputting waarin prikkels niet meer verdragen worden.

De maatschappij eist veel van mensen. Succes op tal van gebieden is bijna een voorwaarde om mee te tellen. Een stabiele relatie, een leuk gezin, een mooi huis en een goede baan; het kunnen eisen worden waar mensen onder gebukt gaan en uiteindelijk onder breken. Omdat niemand op alle terreinen kan uitblinken.

Managers hebben niet alleen de taak een onderneming financieel gezond te houden, maar ook emotioneel. Dat vergt allereerst oprechte interesse in werknemers. En het vereist ook dat werkgevers een werkklimaat scheppen waarin werknemers bij tijden ook afstand kunnen nemen van het werk. Op de korte termijn kan dat misschien geld kosten, maar op de langere termijn is het tot welzijn van het bedrijf en het personeel.